آثار بیداری اسلامی بر پیدایش ساختار دوقطبی امنیتی (محور مقاومت-مور سازش) در حوزه ی خلیج فارس

درباره چیستی سازی و ماهیت رخدادهای سال ۲۰۱۱ به این طرف، سه نظریه توطئه، دموکراسی خواهی و بیداری اسلامی مطرح شد که ایران خلاف نگرش رسانه های غربی که «بهار عربی» می خواندند، «بیداری اسلامی» نامید. این رخداد که همچنان در جریان است به صورت بندی سه گفتمان متعارض و رقیب مدل نظم انقلابی و شیعی و هژمونیک ستیز ایران، مدل سنی گرایی و ضد شیعی عربستان سعودی و مدل میانه اخوانی انجامید. یافته های پژوهش نشان می دهد که با وقوع انقلاب اسلامی و نگاه تجدیدنظر طلبانه ایران به ساختار ناعادلانه نظام بین الملل و ساختارشکنی در سرنگون سازی نظام سلطنتی و اراده برای صدور انقلاب اسلامی-شیعی به جهان، خشم و هراس کشورهای همسایه به ویژه عربستان که مدعی خلافت اسلامی بود برانگیخته شد و امنیت حوزه ی خلیج فارس را شکننده ساخت. در جریان این رخدادها، جمهوری اسلامی ایران در راس محور مقاومت قرار گرفت و به پشتیبانی از نیروهای شیعی و ضد سلطه و غرب ستیز پرداخت و عربستان سعودی به پشتیبانی از دولت ها و نیروهای سنی مانند آل خلیفه اقدام و جمهوری اسلامی ایران از سوریه در جایگاه یک جریان مقاومت و ضد اسراییلی جانبداری کرد. از دیدگاه ایران الگوی امنیتی مناسب برای خاورمیانه، مدیریت دست جمعی چندجانبه منهای قدرت های بزرگ می باشد در حالی که عربستان خواستار موازنه سازی با حمایت قدرت های بزرگ بر ضد ایران است. دیگر یافته این تحقیق نشان می دهد که اهمیت بی قرینه استراتژیک خلیج فارس و تاثیر آن بر امنیت جهانی ، سبب شد آمریکا خلاف ادعای خود، به حمایت از رژیم های اقتدارگرا مصر و بحرین مبادرت ورزد و در یک ائتلاف استراتژیک اسراییل و امریکا اقدام به ایجاد نوعی جنگ سرد سنی و شیعی و به عبارت دیگر ایجاد نوعی «هلال سلفی» در قبال «هلال شیعی» اقدام نمودند که ستیزه جویی داعش بر ضد شیعیان از نمونه های این سیاست گذاری نوین آمریکا است.

Keywords:

بیداری اسلامی , الگوی امنیتی , شیعه , سنی , خاورمیانه