مدلسازی ضریب زبری مانینگ در بازهای از رودخانه کارده

برای مطالعه مقاومت جریان در کانال های طبیعی رایج ترین مدل در اکثر کشورها من جمله ایران رابطه مانینگ است . مهمترین پارامتر ا ین رابطه n یا ضر یب زبر ی مان ینگ بوده که یکی از مهمترین پارامتر های توص یف جر ی ان آب میباشد . تعیین دق یق n ، یک گام مهم در فرآ یند مدل سازی ه یدرودینامیکی است و موجب برآورد صح یح دب ی، سرعت و عمق جریان در کانال های طبیعی و نیز برآورد دقیق ظرفیت انتقال سیل و رسوب م یشود . مطالعات و تحق یقات مربوط به تخم ین ضر یب زبر ی مان ینگ از دهه س ی م یلادی آغاز و سپس روند تکو ینی آن با افزایش دانش تخصص ی تا امروز ادامه یافته است . عمده مطالعات انجام شده به صورت آزما یشگاهی و با شب یهساز ی فیزیک ی صورت گرفته و مدلهای تهیه شده نیز منطبق با شرایط طبیعی آن منطقه میباشد . استفاده از مدلهای تجربی بدون واسنجی آنها احتمال خطای محاسبات ی را بسیار افزا یش میدهد و از ا ین رو ته یهی مدل های منطقه ای از ضرور یات م یباشد . در هم ین راستا تحقیق حاضر با هدف مدلسازی ضر یب زبر ی مان ینگ، در بازهای به ط ول 2044 متر در رودخانه ی کارده و بالادست سد کارده به دلیل موجود یت اطلاعات، امکان دسترس ی و اهم یت منطقهای در استان خراسان رضو ی انجام پذ یرفت . برای این منظور بازه ی مورد نظر به سه قسمت جداگانه و هر کدام به چند مقطع تقس یم و اندازه گی ریها ی ضر یب زبری از طر یق تع یین سرعت جر یان با مولینه و سایر مشخصات هیدرولیکی مقاطع و طی 6 نوبت در ماه ها ی نیمه ی دوم سال 1384 انجام پذ یرفت . پس از بررس ی بیش از 26 عامل توسط آنال یز تحل یل عامل ی، عوامل تأث یرگذار ضر یب زبری در منطقه مشخص گرد ید و اقدام به ته یه مدل شد . از بین مدل های ته یه ش ده 4 مدل مقاد یر قابل قبول ی را ارائه نمودند که در نها یت پس از بررس ی خطا ی تخم ین و خطا ی تب یین مدل ها، یک مدل به صورت نها یی برا ی منطقه مورد مطالعه پیشنهاد شد .

Keywords:

مدلسازی , ضریب زبری مانینگ , حوزهی آبخیز سد کارده , خراسان رضوی