طبقه بندی مناطق خطرناک به کمک نرم افزاری شبیه سازی پیامد (مطالعه ی موردی: واحد بازیافت گوگرد پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد)

نشت مواد قابل اشتعال از تجهیزات فرایندی در صنایع نفت و گاز اجتناب ناپذیر است انتشار این مواد در محیط موجب تشکیل توده یابر آتشگیر در فضای اطراف تجهیزات و واحدهای فرایندی می گردد که در صورت برخورد با منابع جرقه می تواند موج ایجاد اتشناگهانی یا انفجار ابر گاز (VCE) گردد که خسارات جبران ناپذیری به افراد و تجهیزات وارد خواهد نمود. لذا جهت جلوگیری ازاینگونهحوادث لازم است احتمال نشتی یا احتمال وجود منابع جرقه بالقوه را کاهش داد. در بسیاری از تجهیزات نظیر کمپرسورها، پمپ ها،ونت ها ... احتمال نشت مواد قابل اشتعال در شرایط عملیاتی برای مدت زمان قابل توجه وجود دارد لذا در این شرایط لازم است تااحتمال وجود جرقه کاهش یابد. مفهوم کاهش احتمال تلاقی میان این ابر قابل اشتعال و منابع جرقه بالقوه به عنوان طبقه بندی مناطقخطرناک نام برده می شود. طبقه بندی مناطق خطرناک به عنوان لایه ی حفاظتی در برابر آتش گرفتن نشتی هایی به شمار می رود کهامکان جلوگیری از رخداد آن ها وجود ندارد.در این زمینه استانداردهای مختلفی همچون API505, NFPA497, IEC60079 و... بهارایه ی روش هایی به منظور طبقه بندی مناطق خطرناک پرداخته اند. نقطه ضعف تمامی این استانداردها عدم توانایی آن ها در تعیینمناسب مناطق خطرناک به دلیل استفاده از ورودی های کیفی و غیرمستدل است. رویکرد نوین در خصوص طبقه بندی مناطقخطرناک استفاده از نرم افزارهای مدلسازی رفتارگاز در محیط همچون PHAST, ALLOHA یا مدلسازی دینامیک سیالاتمحاسباتی (CFD) می باشد که در این نرم افزارها تمامی شرایط عملیاتی و محیطی در نظر گرفته می شوند و با بررسی محدوده یغلظت گاز که فراتر از حد پایین انفجار باشد شعاع منطقه ی خطر تعیین می گردد. در این مقاله با ارایه ی روش طبقه بندی مناطقخطرناک بر مبنای ریسک و با کمک مدلسازی نشتی با استفاده از نرم افزار PHAST6.54 به طبقه بندی مناطق خطرناک واحدبازیافت گوگرد پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد پرداخته می شود.

Keywords:

طبقه بندی مناطق خطرناک , مدلسازی پیامد , حد پایین انفجار