بررسی خشکسالی منابع آب های زیرزمینی بر اساس شاخص SPI در دشت سیلاخور لرستان

خشکسالی یکی از پدیده های جوی است که بخش های مختلف محیطی را در طول دوره حاکمیت تحت تأثیر قرار می دهد. یکی از بخش های متأثر شده از شرایط بلند مدت خشکسالی منابع آب های زیرزمینی است که متاسفانه کمتر از سایر بخش ها مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از شاخص SPI، ابتدا شرایط بلند مدت خشکسالی در منطقه سیلاخور بررسی شده و سپس بر اساس شاخص SPI تأثیر خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی مورد تحقیق قرار گیرد. در رابطه با تأثیر خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی بررسی نوسانات ماهانه و سالانه SPI در طی دوره آماری 15 ساله محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان داد که سال 1373 مرطوب ترین سال و 1386 به عنوان خشک ترین سال در منطقه بوده است که در دوره آماری 20 ساله (1392-1373) در مجموع در هفت سال ترسالی، سه سال وضعیت نرمال و ده سال خشکسالی اتفاق افتاده است. علاوه بر این اکثر چاه ها با SPI در همه مقیاس های زمانی دارای همبستگی مستقیم می باشد. ولی در تعداد کمی از آنها این ضریب همبستگی غیرمستقیم می باشد که با افزایش مقیاس زمانی SPI ضرایب همبستگی افزایش می یابند به طوری که بیشترین ضریب مربوط به SPI دوازده ماهه می باشد. و بعد از مقیاس دوازده ماهه، با افزایش مقیاس زمانی همبستگی بین SPI و منابع آب زیرزمینی کاهش می یابد. بنابراین در رابطه با تأثیر خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی نیز مشخص شد، خشکسالی های رویداده در افت سطح آبهای زیرزمینی تأثیر بسزایی گذاشته اند. با توجه به وجود ضریب همبستگی بین مقدار SPI و عمق آب زیرزمینی می توان گفت، شاخص SPI شاخصی مناسب جهت بررسی اثرات خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی است.

Keywords:

سیلاخور , شاخص خشکسالی SPI , منابع آب زیرزمینی