بررسی مقایسه ای تأمین مالی در آموزش عالی ایران با دانشگاه های منتخب جهان

آموزش عالی از جهات مختلفی در تمامی ابعاد توسعه نقش اساسی دارد. گسترش آموزش عالی با افزودن سرمایه های انسانی موجب افزایش کارایی و بهره وری افراد شده و با ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی باعث گسترش مرزهای دانش و پیش بردن فناوری می شود بنابراین دانشگاه از مهم ترین زیرساخت های پیشرفت و توسعه هر کشور است. بدیهی است چنانچه دانشگاه ها از اعتبارات مالی کافی برای تحقق اهداف خود برخوردار نباشند، در انجام وظایف خود با مشکل مواجه می شوند و نمی توانند به طور صحیح در جهت چرخه توسعه اقتصادی کشور عمل نمایند. از این رو تأمین اعتبارات مالی مکفی یکی از مهم ترین چالش های پیش روی دانشگاه ها است. از آنجایی که تعداد قابل توجهی از دانشگاه های کشور دولتی هستند و با توجه به افزایش بسیار زیاد دانشگاه ها و دانشجویان، دانشگاه ها به یکی از سازمان های هزینه بر در کشور ایران تبدیل شده اند و تأمین مالی دانشگاه ها به یکی از چالش های پیش روی نظام آموزش عالی بدل شده است. الگوبرداری از تجربه کشورهای پیشرفته در زمینه آموزش عالی و شناسایی نقاط ضعف و قوت آنها می تواند به حل مثبت تأمین منابع مالی دانشگاه ها در کشور ایران کمک کند. به همین منظور در این تحقیق با بررسی شیوه های متداول تأمین مالی در دانشگاه های معتبر دنیا به مقایسه آن با روش های معمول تأمین اعتبارات دانشگاه های جامع آن پرداختیم. نتایج این تحقیق نشان داد که وابستگی شدید منابع مالی دانشگاه های ایران به منابع دولتی و عدم توان در تأمین منابع مالی مهم ترین تفاوت میان دانشگاه های ایران و دانشگاه های معتبر دنیا است. توجه به سایر راه های تأمین منابع مالی از جمله درآمدهای ناشی از وقف و هدایا و همچنین درآمدهای ناشی از بازده سرمایه گذاری در طرح های اقتصادی به عنوان دو سیاست مهم برای تنوع بخشی به منابع مالی دانشگاه ها در ایران پیشنهاد می شود.

Keywords:

آموزش عالی , تأمین مالی , درآمد اختصاصی