انتخاب بهترین شاخص ها جهت بررسی تحمل ژنوتیپ های نخود زراعی در برابر علف های هرز

به منظور ارزیابی توانایی رقابت ژنوتیپهای مختلف نخود زراعی ( Cicer arietnium L) با علف های هرز، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده 7×7 با 49 ژنوتیپ اجرا گردید. ژنوتیپ ها در شرایط عدم رقابت با علف های هرز و در شرایط رقابت با علاف های هرز مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. نتیجه تجزیه همبستگی بین صفات عملکرد بذر و اجزای آن با تراکم علف هرز در دو مرحله رشد و و زن خشک علف های هرز نشان داد که تراکم علف هرز در اوایل دوره رشد بالاترین همبستگی منفی و معنی دار را با عملکرد و اجزای آن دارد. بررسی همبستگی صفات عملکرد و اجزای آن با شاخص های تحمل و روش ترسیمی بای پلات، سه شاخص میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP) و شاخص تحمل (STI) را بعنوان بهترین شاخص ها بررسی تحمل ژنوتیپ ها معرفی کرد. تجزیه بای پلات براساس شاخص های تحمل، 10 ژنوتیپ را به عنوان بهترین ها معرفی نمود که این ژنوتیپ ها به لحاظ پایداری عملکرد در هر دو شرایط کشت مطلوب ترین عملکرد را حاصل نموده اند، لذا می توان احتمالاً جهت کشت و کار در مناطقی که وجین علف های هرز مقرون به صرفه نمی باشد، توصیه نمود. تجزیه خوشه ای براساس شاخص های تحمل و عملکرد در شرایط بدون تداخل و تداخل با علف های هرز، ژنوتیپ های مورد بررسی را در چهار کلاستر دسته بندی کرد که اکثر ژنوتیپ های متحمل به علف های هرز در کلاستر اول و دوم و اکثر ژنوتیپ های حساس به تداخل با بیشترین فاصله در کلاستر چهارم قرار گرفتند.

Keywords:

نخود , شاخ های تحمل , علف های هرز