بررسی زیبایی شناسی عودسوز مفرغین سلجوقی ساخته جعفرابن محمد ابن علی محفوظ در موزه متروپولیتن

در بین آثار فلزکاری خراسان دوران سلجوقی عودسوزهای ساخته شده در این منطقه،شهرتی جهانی دارد. عو دسوز مفرغین ساخته «جعفر ابن محمد ابن علی » که در حال حاضر درموزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می شود، در بین عودسوزهای سبک خراسان سلجوقی،از مهم ترین آثار به جای مانده از این دوران است. ویژگی های زیبایی شناسانه اثر همچون قالبکمال یافته، استفاده از نقوش و تزیینات استادانه، اندازه غیرمعمول و بزرگی اثر، کاربرد ماهرانهفنون فلزکاری این دوران همچون ریخته گری، قلم زنی، حکاکی و مشبک کاری به آن اهمیتیویژه داده است. علاوه براین امضای اثر توسط سازنده آن، ذکر نام سفارش دهنده و تاریخ ساختاثر بر اهمیت آن افزوده است.اطلاعات مذکور نشان از جایگاه ویژ ه هنرمند خالق اثر و حامی یا سفارش دهنده آن دارد.درج تاریخ ساخت اثر، از ثبت آن در تاریخ به عنوان اثری شاخص حکایت می کند. نقوش وتزیینات به کاررفته در اثر شامل کتیبه هایی به خط کوفی تزیینی، اسلیمی ها و نقوش گیاهی، نقوشهندسی، قاب بندها و نقوش پرکننده و حاشی های است. این نقوش در هماهنگی کامل با شکلو قالب اثر، ترکیبی متعادل، پویا و زیبا را خلق کرد ه است. روش این تحقیق، روش توصیفی-تحلیلی است و داده های پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای گردآوری شده است.

Keywords:

زیبایی شناسی , عودسوز مفرغین , نقوش و تزیینات , سلجوقی