آسیب پذیری بافت های تاریخی و راهکارهای محافظت در مقابل بحران زلزله

بافتهای سنتی تاریخی، واقعیت انکارناپذیر شهرهایی به شمار می روند که واجد پیشینه تاریخی هستند . فضاهای معماری و شهری پدیده هایی کالبدی هستند که بازتاب بسیار ی از خصوصیات فرهنگ ی،اجتماعی و تمدنی یک جامعه بشمار می روند . بنابراین می توان آنها را تجسم کالبدی بخشی از تاریخ وفرهنگ جامعه فرض نمود . پیشینه تاریخی و فرهنگی و اهمیت سیاسی و اقتصادی و ارتباطی یک شهراست که سبب شکل گیری و پیدایش گونه ها ی مختلفی از فضاها ی مهم معمار ی و عناصر شهر ی می گردد بافت تاریخی شهر ایرانی اسلامی با ارزش کالبدی و فرهنگی نهفته در خود، از هویت شهری بالایی برخوردار است. وجود شهرهای با قدمت زیاد و مشکلات مربوط به شهرسازی بی برنامه و گسترش بافتهای فرسوده ی شهری باعث شده است تا خطر زمین لرزه و تخریب های ناشی از آن بسیاری از شهرهای کشور ما را نیز تهدید کند . . اما آنچه اهمیت این تهدید را در مورد بافتهای تاریخی دو چندان می کند، از یک سو ارزش این بافت ها به عنوان سرمایه ای ملی و از سویی دیگر مشکلات و نارسایی هایی است که به دلایل گوناگون در زمین ههای کالبدی، اجتماعی و فرهنگی در این فضاها بروز کرده است . مدیریت بحران ناشی از زلزله در بافت های تاریخی را میتوان بسیج و سازماندهی تمامی امکانات و توانایی های کشور برای مقابله با بحران ناشی از وقوع زلزله و تبدیل آن به شرایط عادی و فرصتی برای بازسازی مطلوب و مناسب مناطق دارای بافت تاریخی باارزش تعبیر نمود . در کشور ما علی رغم وجود تعداد زیاد بافت های تاریخی در معرض زلزله، تحقیق جامع و رو شمندی در زمینه کاهش آسیب پذیری آنها صورت نگرفته و اسناد موجود عمدتا به توصیف تجارب های پراکنده مقاوم سازی در مقیاس تک بناها اکتفا کرده اند . در این مطالعه سعی شده است با کمک دو روش FAMIVE و روش تحلیل سلسله مراتبی AHP میزان آسیب پذیری بناهای تاریخی را توضیح داده و راهکارهای مداخله ای را جهت پیشگیری از تخریب آنها به بحث بگذارد .

Keywords:

بافت تاریخی , آسیب پذیری , راهکارهای مقابله با اثرات زلزله