تغییر سطح کشت تحت تاثیر نوسانات دما وبارش مطالعه موردی شهرستان فسا

امروزه بزرگترین مشکل در اقلیم شناسی کشاورزی ، اثر عناصر آب وهوایی بر محصول است .شناخت اقلیم و نیازهای اقلیم شناختی گیاهان زراعی از مهمترین عوامل موثر بر تولید است. با بررسی های هواشناسی کشاورزی می توان امکانات بالقوه اقلیمی را در مناطق مختلف مشخص و از آنها حداکثر بهره برداری را نمود. نوسانات در روند پارامترهای هواشناسی از جمله بارندگی ودما یکی از ویژگی های چرخه اتمسفری است وکاهش شدید بارندگی ودوره های خشکسالی ناشی از آن ، تاثیر منفی بسیاری بر منابع آب می گذارد .در حقیقت دوره های کم آبی باعث آلودگی آب ها،آسیب های زیست محیطی ،تاثیرات منفی بر تامین منابع آب آشامیدنی سالم وغیره می شود. مرکز تحقیقات کم آبی وخشکسالی در کشاورزی ومنابع طبیعی 24:1389 سطح زیر کشت و عملکرد محصولات کشاورزی متأثر از عوامل مختلفی است از جمله آنها نوسانات اقلیمی را می توان نام برد .ایران به عنوان کشوری خشک ونیمه خشک در رأس مشکلات بخش کشاورزی همیشه درگیر کمبود آب بوده است ،امروزه بررسی تاثیرپیامدهای نوسانات اقلیمی بر نیاز آبی بخش کشاورزی بسیار مطرح است .واقع شدن شهرستان فسا در اقلیم صحرایی گرم ، باعث ایجاد تنش های آبی زیادی گردیده واین مسئله تاثیر زیادی بر کشاورزی منطقه به ویژه باغداری خواهد داشت . در نتیجه بروز خشکسالی های اخیر، در منابع آب بخش کشاورزی نوساناتی ایجاد شده است. در این پژوهش فرض تاثیر پارامترهای اقلیمی دما وبارش بر سطح زیر کشت محصولات عمده باغی از قبیل مرکبات ،زیتون وانار مورد بررسی قرار گرفت وبا استفاده از تحلیل رگرسیون و مدل ساختاری سطح معناداری متغیر های دما وبارش با سطح زیر کشت مورد آزمون قرارگرفت . در زمینه اعتبار مدل این پژوهش، از شاخص نیکویی برازش خی دو استفاده شده است. نتایج بررسی مدل نشان می دهد که ارتباطات ارائه شده در مدل، همگی معنادار هستند. به عبارت دیگر، بر اساس نسبت بحرانی و سطح معناداری به دست آمده همه مسیرها معتبر هستند. بررسی داده ها نشان می دهد که ارتباط بین دما و بارش، با سطح زیر کشت دو محصول مرکبات و زیتون، منفی است. به عبارت دیگر با افزایش دما وبارش سطح زیر کشت مرکبات و زیتون کاهش می یابد. از آنجا که تاثیر دو متغیر دما و بارش به صورت همزمان اتفاق افتاده و بررسی شده است، تاثیرات دو متغیر دما و بارش به صورت همزمان بر سطح زیر کشت دو محصول تاثیرگذار بوده است.اما بر اساس مثبت بودن ضرایب رگرسیونی استاندارد مربوط به ارتباطات دو متغیر دما و بارش با سطح زیر کشت انار می توان استنباط نمود که با افزایش میزان دما و بارش، سطح زیر کشت انار نیز افزایش یافته است

Keywords:

نوسانات , دما , بارش , سطح کشت , محصولات باغی