بررسی مقایسه ای مدیریت بحران و مدیریت ریسک و نحوه ی مقابله آنها با حوادث

حادثه یک رویداد طبیعی یا ساخته ی دست بشر است که به منظور حفاظت از جان و مال افراد و به حداقل رساندن تلفات یا آسیب ها نیازمند واکنش های سریع می باشد سوانح به خودی خود سبب اثرات نمی شوند و تمامی اثرات به بحران منجر نمی شوند آنچه دراین میان اهمیت دارد مدیریت حادثه می باشد که از وقوع بحران جلوگیری می کند مدیریت حادثه فرایند یکپارچه ای از برنامه ریزی و عملیات برای کاهش بحران ها و همچنین اقداماتی جهت پاسخ می باشد مدیریت ریسک به معنای کاهش تهدیدات جان مال و محیط زیست در معرض خطرات شناخته شده می باشد. ضمن اینکه درهرزمان ریسکهای غیرقابل کنترل را پذیرفته و هریک از اقدامات کاهش ریسک را افزایش می دهد. دراین مقاله ابتدا بحران و ریسک تحلیل و طبقه بندی شده است درادامه نحوه مدیریت ریسک و اقدامات قبل ازوقوع حادیه بیان شده است سپس اصول مدیریت بحران مطرح شده است و در نهایت مدیران بحران با مدیریت ریسک مقایسه شده است نتایج این پژوهش می تواند به سازماندهی و مدیریت افراد برای مقابله با بحرانهای طبیعی وانسان ساز کمک کند و از پیشروی فزایند بحران پیشگیری کند.نیاز به پیشرفت و تکامل در طول حیات بشر، عاملی به نام ریسک را خلق می نماید. ریسک چه در نوع سودا گرانه و چه در نوع خطرناک از اجزای لاینفک حیات انسان و در بیان کلی تر از اجزای لاینفک حیات سازمانها بوده است. اما اگر بخواهیم ریسک را در رابطه با موضوعات بهداشت ، ایمنی و محیط زیست ( HSE ) تعریف نماییم باید به سراغ ریسک - های خطرناک و یا همان ریسک های آسیب رسان برویم. آنچه که امروز به نام سیستم مدیریت ریسک می شناسیم در واقع بدلیل نیاز به برخورد سیستماتیک با ریسک ها توسط سازمانها ایجاد گردید ه است. اما در رابطه با مدیریت ریسک های بهداشت، ایمنی و محیط زیست در طول زمان متخصصان به این نتیجه رسیده اند که وجود یک سری زیرساخت ها لازم و ضروریست، یعنی مراحلی باید طی شوند تا بتوان از یک سیستم مدیریتی کارا در زمینه مدیریت اینگونه ریسک ها بهره مند شد. و در حقیقت اینجاست که عناصری همانند رعایت اصل یکپارچگی تعهد مدیریت، مدیریت تغییرات، ممیزی و بازنگری های مدیریتی و غیر جایگاه خاصی در سیستم مدیریت ریسک نوین می یابند. اینها در واقع همان عناصر مورد نیاز برای تکامل سیستم مدیریت ریسک و در نهایت تبدیل شدن آن به سیستم مدیریت HSE می باشند. این مقاله ابتدا با دیدگاه سیستماتیک مدیریت ریسک را مورد بررسی قرار داد و مفاهیم کلی ریسک را در چرخه HSE بیان می دارد. سپس به معرفی سیر تکاملی سیستم مدیریت ریسک از زمان ایجاد یک ریسک تا ورود آن به چرخه HSE و در واقع رسیدن از سیستم مدیریت ریسک به سیستم مدیریت HSE می پردازد. و در نهایت مسائلی چون مدل تکاملی مدیریت ریسک، عناصر مربوطه، ارتباط و جایگاه بیمه در مدیریت ریسک های بهداشت، ایمنی و محیط زیست و نیز نقش یک سیستم کارا در بهبود مستمر و برخی نقص های سیستماتیک موجود را مورد بحث و ارزیابی قرار می دهد.

Keywords:

سیستم مدیریت ریسک , سیستم مدیریت HSE , مدیریت و تعهد , بهبود مستمر مدیریت بحران