نگاهی به نقوش سوزن دوزی ایل سنگسر (هنری در آستانه فراموشی)

سوزن دوزی به عنوان هنر آراستن پارچه های ساده، کاربرد ویژه ای درایل سنگسر ؛ از جمله ایلات استان سمنان داشته است . مردمان ایلدرتزئینات لباس زنان و مردان و همچنین سایر دست بافته ها هم چون سفره قند ، پوشش سر طاقچه ، کیسه های توتون و... از این هنربهرهمی برده اند.در این مقاله با بیان این سوال که هنر سوزن دوزی در ایل سنگسر چه جایگاهی دارد ؟ علاوه بر زنده نگاه داشتن این هنرارزشمندوبازگشت به ارزشهای اصیل و بومی این خطه به عنوان میراثی معنوی از نسل پیشین ،بر آن شدیم به معرفی هنر سوزن دوزی در این ایل ودسته بندی نقوش آن بپردازیم .از اهداف این پژوهش ، شناخت بهتر این هنر رو به زوال و بررسی نقوش آن در راستای بهتر شناساندن این هنر مهجور مانده با حفظ اصالتایرانی- اسلامی موجود درآن می باشد. نتایج حاصله نشان می دهد ،اکثرنقوش ، حتی نقوش ترسیم کننده طبیعت و جانوران پیرامون ، اغلب ساختاری انتزاعی و هندسی داشته و به ندرت نقشی خمیده در آنها مشاهده می شود. همچنین رنگ ها دارای درخشش و تلالویی است کهنمایانگر ذوق سرشار و زیبایی شناسی تولیدکنندگان آن بوده که با بهره گیری از نقوش ثبت شده در ضمیر خویش، درجهت نمایش احساس واندیشه های انسانی آمیخته با ذوق خلاق بومی و زیباشناختی عامیانه تلاش کرده اند.این مقاله با بکارگیری روش تحلیلی و توصیفی و مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است که نحوه جمع آوری داده ها در قسمتکتابخانه ای به صورت فیش برداری و در قسمت میدانی به وسیله عکاسی بیش از 100 نمونه تصویری جمع آوری گردید سپس به وسیله رایانه61 نقش از آن استخراج تجریه و تحلیل و طبقه بندی شده است .

Keywords:

ایل سنگسر , سوزن دوزی , نقش , رنگ