تحلیل شاخص توسعه یافتگی شهرهای استان گیلان با استفاده از مدل Vikor

توجه به توسعه فیزیکی شهری، به عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه ریزی منطقه ای، حاکی از اهمیت این موضوع در تقویت جبهه های فرهنگی، اجتماعی و کالبدی شهر دارد. در ایران یکی از موارد مهمفرایند شهرنشینی، گسترش سریع فیزیکی شهرهای آن است. افزایش بی رویه شهرها و رشد ناموزون آن ها به دلیل مهاجرت های بی رویه و افزایش جمعیت، یکی از مشکلات اساسی شبکه شهری کشور است.هدف این پژوهش سنجش درجه توسعه یافتگی در توزیع جمعیت شهرستانهای استان گیلان جهت پایدار ساختن آنها از لحاظ 82 شاخص مختلف توسعه پایدار در ابعاد اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعیو کالبدی نهادی است. بدین منظور جهت دستیابی به این هدف در چارچوب روش توصیفی تحلیلی از منابع اسنادی و بهرهگیری از مدل VIKOR استفاده شده است. برای ارزیابی سطوح پایداری شهرها،تحلیل نابرابریها از مدل کمی امتیاز استاندارد شده و سپس شاخصهای مورد نظر از طریق مدل AHP وزندهی شدند و از طریق مدل تصمیمگیری چند معیاره VIKOR 61 شهر استان گیلان از ،لحاظ پایداری رتبهبندی شدند. به منظور بررسی نابرابری شاخصهای مورد نظر از مدل ضریب پراکندگی ( CV ( استفاده شد. نتایج حاصل از مدل ماتریس استاندارد شده نشان میدهد در مجموع شاخصهایتلفیقی ضریب پایداری بین شهرها متفاوت بوده است به طوری که 27 درصد شهرها در گروه پایدار، 05 درصد شهرها درگروه نیمه پایدار و 22 درصد شهرها در گروه ناپایدار قرار دارند. شهر رشت با مقدار5055 به عنوان پایدارترین شهر معرفی شد و شهر شفت با مقدار 1.00 به عنوان ناپایدارترین شهر جهت اولویت پایداری قرار گرفت. همچنین نتایج حاصل از ضریب پراکندگی نشان میدهد بیشترین نابرابری در شاخصهای مورد بحث در 61 شهر استان گیلان مربوط به شاخصهای بعد زیست محیطی است .

Keywords:

توسعه یافتگی , شاخص , VIKOR , استان گیلان