تفحص هفت وادی عشق عطار در معماری حمام های سنتی

با نگاهی مختصر به متون دوران های مختلف تاریخی می توان دریافت که حداقل در همه ی دوره های اسلامی، حمام های عمومی فراوانی در شهرهای مسلمین وجود داشته و با توجه به تعداد آن ها در هر شهر از حیث اهمیت قابل مقایسه با مساجدند. شست وشوی بدن و حمام کردن برای ایرانی ها علاوه بر پاکیزه کردن تن، یک آیین مذهبی هم بوده است.غسل کردن چه به صورت واجب و چه به صورت مستحب، به مناسبت های مختلف به مسلمان ها سفارش شده، پس انتظار می رفت که این آیین دینی بصورت تصادفی اتفاق نیفتد و با یک پیشینه فکری در ساختاری مطلوب به ثمر نشیند؛بنابراین لازم دانستیم که با بررسی مراحل ساختاری در نظر گرفته شده در معماری حمام و یافتن ارتباط آن با عالمعرفان، یک وجه تشابهی در آنها بیابیم. بدین منظور به جست و جوی هفت وادی عشق عطار در هفت مرحله ساختار حمام های سنتی پرداختیم. با استناد به اینکه تصوف به صنایع و هنرها از جمله معماری راه یافته است، در این مقاله سعی شد تا میزان تجلی جلوه های عرفان در راستای هفت شهر عشق عطار )طلب ،عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت،فنا(، در معماری حمام های سنتی ) ورودی، دالان، هشتی، بینه، میاندر، گرمخانه و خزینه( بررسی گردد که با توجه به این شرایط و اهداف، روش کتابخانه ای بکار رفته است. که هدف آن بازنگری به معماری والای سنتی ایرانی و شکل گیری آن با استناد به مفاهیم آیینی می باشد که در آن ایجاد نگرشی بدیع از زاویه ای جدید و یافتن ارتباط جلوه ای ازمعماری سنتی ایرانی با عرفان را در ذهن خوانندگان تداعی خواهد کرد.

Keywords:

هفت وادی , عشق , عرفان , تصوف , حمام های سنتی , معماری