بررسی عناصر تزیینی در معماری مقبره شیخ زاهد از دیدگاه زیبایی شناختی و کاربرد آن ها در معماری پایدار شرق گیلان (نمونه موردی: نقش هندسه ، ریتم و رنگ)

هنر معماری مقبره ها همچون مساجد دارای یک صورت ظاهری و یک صورت باطنی است که در وحدت میان آن دو می توان جمال الهی را نظاره کرد. جمالی که از صورت خالی ست چون تمام صورت ها در آن متجلی شده اند . تزئین در هنر اسلامی برای بیان فضای قدسی است و به عنوان یکی از پایه های تصویری هنر اسلامی ارزیابی شده، وسیله یا بیانی تصویری است برای شرافت بخشیدن به ماده: سطح، رنگ، خط، حجم، آجر، گل، گچ، کاشی و ... تا به افق های برتر اعتلا یابند و رنگ و هویت معنایی و نهایتا شخصیت فوق طبیعی بیابند و معنوی و الوهی شوند.در هنر اسلامی رمزها آن گونه خالص و ناب شده اند که اغلب به هیچ رو تداعی کننده ی اشکال بیرونی نیستند و به رمزی از یک تصور عرفانی و باور اسلامی تبدیل شده اند .هنر ایرانی جایگاه ویژه ای در شکل گیری هنری اسلامی دارد.این هنر اسلامی –ایرانی در منطقه گیلان با توجه به آب و هوای مدیترانه ای ویژگی خاصی یافته است. در این مقاله سعی شد عناصر بکار رفته در معماری مقبره شیخ زاهد از نقطه نظر اهمیت زیبایی شناختی و ضرورت کاربرد موسیقیایی آن در معماری پایدار شرق گیلان با مطالعه میدانی و کتابخانه ای و بررسی مقالات و سایت ها به روش توصیفی تجزیه و تحلیل و ارزیابی شود که نتایج بدست آمده ، گویای آن است که کاربرد عناصر هندسه وار و ریتم و رنگ نمای داخلی و خارجی این بنا می تواند برای معماران هنرمند و خلاق معاصر الهامی باشد جهت ابداع بناهای مدرن برگرفته از آب و هوا و فرهنگ این منطقه و می تواند بازخوردی برای محققان نقوش تزیینی- ایرانی باشد.

Keywords:

عناصر تزیینی , معماری پایدار , مقبره شیخ زاهد , شرق گیلان