بررسی پدیده خشک سالی به عنوان عاملی مهم و تاثیرگذار بر عملکرد اکوسیستم های طبیعی(مطالعه موردی: حوزه آبخیز کرخه، خوزستان)

در طی دهه های اخیر پدیده تغییر اقلیم در تمام نقاط زمین آثار متعدد و متفاوتی بر روی محیط زیست و اکوسیستم های طبیعی گذاشته است. از جمله آثار آن بر روی منابع آب های کره زمین می توان به وقوع خشک سالی های متعدد اشاره نمود. خشک سالی پیامدهای گوناگونی بر روی محیط زیست در طی قرون گذشته داشته است که سالانه خسارات زیادی به جوامع انسانی وارد نموده است. به منظور مدیریت بهتر این پدیده می توان با تدوین طرح های پایش خشک سالی، خسارات و صدمات ناشی از آن را مدیریت نمود و کاهش داد. یکی از راه کارهای مدیریت پدیده خشک سالی استفاده از شاخص های خشک سالی مناسب می باشد. تحقیق حاضر، به منظور تعیین وقایع خشک سالی اقلیمی با استفاده از دو شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و درصد بارش نرمال (PNI) در حوزه آبخیز کرخه انجام شده است. در این مطالعه از آمارهای بارش سه ایستگاه باران سنجی در حوضه کرخه، طی دوره ۵۴ ساله استفاده گردید. نتایج نشان داد که زمان وقوع پدیده خشک سالی با استفاده از هر دو شاخص SPI و PNI بر یکدیگر منطبق بود و در ایستگاه کاکا رضا سال های ۳۹-۳۸، ۴۶-۴۵، ۴۹-۴۸، ۸۸-۸۷، در ایستگاه چم انجیر سال های ۸۸-۸۷، ۸۹-۸۸، ۹۰-۸۹ و ۹۱-۹۰ و در ایستگاه سراب صید علی سال های ۷۹-۷۸، ۸۰-۷۹ و ۸۱- ۸۰، این پدیده در کلاس شدید به وقوع پیوسته بود. همچنین در مقایسه نتایج حاصل از دو شاخص، شاخص PNI از همبستگی بالاتری با دادههای بارش ماهانه برخوردار بود و به عنوان شاخص مناسب تر تشخیص داده شد.

Keywords:

پایش خشکسالی , شاخصی SPI , شاخص PNI , حوضه کرخه