استفاده از آنالیزهای زمینآماری برای ارزیابی تغییرپذیری آنیونهای منابع آب زیرمینی در شمال شیراز، ایران

عدم شناخت از کیفیت منابع آب زیرزمینی و بهره برداری از آن، کیفیت منابع خاک را نیز تنزل داده و تخریب کیفیت خاک مشکل بسیار جدیتری است که به سادگی قابل جبران نیست. هدف ا ی نپژوهش تعیین مناسبترین روش می انی ابی و تحلی ل تغییرپذ یریمکانی آنیونهای آبهای زیرزمینی دشت ابرج بود. ویژگ یهای آب زیرزمینی نظیر: کل جامدات محلول در آب (TDS ،(قابلیت هدایت -2 الکتریکی (EC ،(کلر (Cl ،(سولفات (SO4 ،(بیکربنات (- HCO3)، مجموع آنیونها و اسیدیته (pH (مطالعه شدند. میانیابیپارامترها در نقاط فاقد داده با روشهای کریجینگ، وزن دادن عکس فاصله (IDW (و کوکریجینگ، با برازش مدل های خط ی، نمایی، گوسی و کروی بر نیمتغییرنمای تجربی انجام شد. برای دستیابی به بهترین روش میانیابی از اعتبارسنجی متقاطع و آمارههای میانگین اریب خطاها، میانگین مطلق خطاها، مربع م ی انگین خطاها و جذر میانگین مربعات خطاها استفاده شد. با بهترین روش درونیاب، نقشه پراکنش مکانی پارامترها تهیه گردید. برای انتخاب بهترین مدل نیم-تغییرنماها از مقدار RSS کمتر، استحکام ساختار فضایی قو یتر و ضریب تبیین بیشتر استفاده شد. نتایج نشان داد که برای تهیه نقشه پراکنش مکانی TDS ،EC و مجموع آنیون ها روش کریجینگ و -2 برای ،Cl ،SO4HCO3 و pH روش IDW بهتر ین می انی اب -بود. توزیع مکانی ویژگیهای مورد بررسی در آبخوان دشت، مشابه و بیشترین مقادیر آنها در جنوب و کمترین میزان آنها در شمال و غرب منطقه مشاهده شد. بر اساس دی اگرام شولر برای شرب ، آبهای زیرزمینی منطقه به سه گروه خوب ( 17درصد)، قابل قبول ( 54درصد) و نامناسب (29درصد) تقسیمبندی شد. برای مصارفکشاورزی (بر اساس دیاگرام ویلکوکس) نیز در سه گروه با ک یفی تخوب (19درصد)، مناسب ( 75 درصد) و با ک یفی ت نامناسب ( 5درصد) قرار داشت. عمده آبهای منطقه برا ی مصرف دام شرا یطبهینهای را داشت.

Keywords:

پراکنش مکانی , پهنهبندی , دشت ابرج , زمین آمار , کیفیت آب