مطالعه تطبیقی شاخص های معماری پایداردر دوران معاصر با معماری بوم محور سنتی وزیست فناورنوین

توسعه، یکی از مفاهیمی است که در تمامی حوزه های زندگی بشروارد شده است و با توجه به وسعت حوزۀ کاربردی آن می تواند برمسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی؛ طبیعت؛ محیط زیستو غیره تأثیری عمیق داشته باشد. با توجه به تحولات جهانی بعد ازجنگ جهانی دوم و ایجاد آثار مخرب توسعه در چنین کشورهایی،می توان ایجاد یک اعتدال همه جانبه را مهمترین رکن توسعهدانست. اصل توسعۀ متعادل و متوازن، مباحثی همچون عدالت،پرهیز از اسراف، بهره گیری حداکثر از امکانات زیست بوم، حفظمحیط زیست و منابع طبیعی را به دنبال دارد و به این ترتیب، اصلتوسعۀ پایدار مطرح می شود. و با بهره گیری از نظرات کارشناسان،میزان انطباق و همسویی این شاخص ها والگوها با آموزه های سنتیوزیست فناور نوی بیان خواهد گردید. خانه فضایی است مرتبط کهآدمی از دیرباز به طور روزمره از آن تاثیر گرفته و بر آن تاثیر میگذارد و خانه اولین فضایی است که آدمی احساس تعلق فضایی رادر آن تجربه می کند. احداث یک خانه پدیده ای فرهنگی محسوبشده و شکل و سازمان فضایی آن به شدت تحت تاثیر فرهنگیاست که به آن تعلق دارد. از طرفی دیگر با بررسی آموزه هایدینی و اسلامی در ارتباط با ویژگی های خانه مطلوب با مقولاتی مانند توصیه به داشت حریم خانه، پرهیز از اشتراک متقابل، نور درخانه، پرهیز از بیهودگی، ایجاد آرامش، امنیت، سکون و ... مواجهمی شویم. لذا با توجه به فرهنگ غنی ایران زمین و همچنینبراساس متوارد مطرح شده در مسکن مطلوب در اسلام، نیاز بهشناخت و بیان عناصر و ویژگی های موجود در طراحی مسکنایرانی براساس فرهنگ ایرانی و مباحث مطرح شده در دین وشریعت، احساس می شود. از این رو مقاله حاضر با هد تبیینالگوهای طراحی مسکن با توجه به مقوله فرهنگ با در نظر داشتن مفاهیمی چون قلم و، مقیاس انسانی، خلوت و ... به نگارش درآمدهاست. نتایج نیز بیانگر آن است که در الگوهای طراحی معماریمسکن علاوه بر جنبه سر پناه بودن خانه به عنوان نقش اصلی آن،جنبه والای خانه که ایجاد محیطی مطلوب برای زندگی بر اساسفرهنگ ایرانی است، نیز بایستی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.ورود فناوری های نوی به سرزمین هایی که هویت و تاریخ غنی آنها درزمینه هنر و معماری در تقابل با نمودهای تکنولوژیک قرار دارند،چالش هایی را دامن می زند؛ چرا که در اکثر این جوامع همانند ایران،زیر ساخت های لازم جهت مواجهه با موضوع جهانی شدن فراهم نبودهاست. در هزاره جدید، جهانی تازه در دست ساخته شدن است و معماری اجتماعی هنری است که می تواند با ایجاد انسجاممکانی، نوعی نوعی تداوم زمانی را جهت آفرینشی نوبنیاد برایشکوفایی یک تمدن منجر شود. پرسش اصلی و هدف نهایی پژوهشآن است که آیا می توان شاخص هایی را جهت کاربرد فناوری های نویندر راستای ارتقای کیفیات فضایی معماری معاصر با حفظ مبانیهویتی معماری ایرانی- اسلامی تعریف کرد؟ در این راه با انتخاب نمونه های موردی، انجام کار میدانی و نظر سنجی از افراد با استفادهاز پرسشنامه های هدفمند، شاخص های بدست آمده از نتایج بررسی هابه صورت کیفی و کمی تحلیل و الگرویی جهت کاربرد فناوری هاینوین در معماری معاصر ارائه شده است. بر اساس نتایج این پژوهشبهره گیری از فناوری های نو در ترکیب با عناصر و فرم های بومی وسنتی، هماهنگی با شرایط اقلیمی، حفظ ارزش های فرهنگی اجتماعی و اصول معماری بومی و همچنین استفاده از فناوری هایساخت و مصالح جدید در ایجاد هماهنگی، تضاد، شفافیت و...، بستهبه شرایط مکانیرم زمانی. محیط شهر شامل فضاهای مختلفی استکه تغییر در هر کدام می تواند توسعه پایدار شهر را تحت تاثیرقرار دهد. این مقاله تأثیر فعال کردن مولفه های مختلف تأثیرگذار بر محیط زیست مطلوب شهری را درنظر دارد. محیط مطلوب شهری بر محور توسعه پایدار مجتمع های زیستی با نگرش انسان گرایانه، و ملاحظات محیطی است که سلامت، امنیت، توانمندی، بهزیستی و رضایت شهروندان را تأمین می نماید و بر بقاء، ایمنی و آسایش گروه های انسانی شهرنشین تأکید دارد. لذا این تحقیق بانگرش انسان محور و محیط گرا بنحوی مسئولانه سیستم های شهری ظاهراً پایدار را بنحو تطبیقی، با استفاده از منابع مشترک شهری بر عملکرد و هویت این فضا بررسی می کند.

Keywords:

توسعۀ پایدار , معماری پایدار , معماری معاصر , معماری بوم محور سنتی , معماری زیست فناوری , صرفه جوئی , پرهیز از اسراف , مطالعه تطبیقی