بررسی تغییرات سالانه T3 ، T4 ، TSH ، تستوسترون و خصوصیات منی و ارتباط آنها با تولید مثل فصلی در قوچهای نژاد قزل و مهربان

آزمایش انجام شده جهت مطالعه تغییرات فصلی فعالیت تیروئید، غلظت تستوسترون و ویژگیهای سنی در دو نژاد دنبه دار ایرانی (قزل و مهربان ) طراحی شد . 8 قوچ نژاد قزل و مهربان ( 4 قوچ در هر نژاد) به طو ر تصادفی از گله قوچهای پارور انتخاب شد . منی بوسیله واژن مصنوعی و نمونه خون از طریق ورید جگولار جمع آوری شد. خصوصیات منی، طول، عرض و محیط اسکروتوم و فاکتورهای خونی هر 3 هفته یکبار سنجیده شد . زمان نمونه برداری به طور معنی داری بر حجم منی، غلظت اسپرم، درصد اس پرم زنده، درصد اسپرم نرمال، تعداد کل اسپرم pH منی، غلظت لاکتات دهیدروژناز (LDH) ، محیط بیضه و عرض آن، سطوح تستوسترون، کلسترول، تری آید و تایرونین ( T3) ، تترا -آیدوتایرونین ( T4) ، شاخص تیروکسین آزاد ( FT4I) و TSH اثر معنی دار داشت (P<0.05) طول بیضه از ز مان نمونه برداری اثر نپذیرفت (P<0.05) اثر نژاد بر غلظت سرمی هورمونهای اندازه گیری شده و کلسترول معنی دار نبود . حجم منی، درصد اسپرم نرمال تعداد کل اسپرم نرمال در نژاد مهربان بطور معنی داری بیشتر بود (P<0.05). در حالیکه محیط اسکروتوم، طول و عرض اسکروتوم در نژاد قزل بیشتر بود . اثر متقابل نژاد و زمان نمونه برداری برای تیروکسین، FT4I غلظت اسپرم، و کل اسپرم شمارش شده معنی دار بود . بالاترین مقدار ، FT4I ، T4 ، TSH تستوسترون تعداد کل اسپرم، درصد اسپرم نرمال، درصد اسپرم زنده، غلظت اسپرم، حجم منی و محیط بیضه در ابتد ای تابستان تا زمستان و کمترین میزان موارد نامبرده در پایان بهار و اوایل تابستان مشاهده شد . در هر دو نژاد همبستگی منفی و بالایی ( 0.8 - تا 0.7 - = r ) میان سطح LDH موجود در منی با درصد اسپرم زنده، درصد اسپرم نرمال و تعداد کل اسپرم مشاهده شد (0/01 >P) با استف اده از نتایج فوق بعید به نظر می رسد، تغییرات در کیفیت منی در شرایط جفت گیری طبیعی بر باروری تأثیر بگذارد.

Keywords:

بیضه , فصل , هورمونهای تیروئیدی , تستوسترون , قوچ