کسب و کار پایدار: نقش راهبردی حرفهگرایی و مسئولیت اجتماعی

در جهان رقابتی امروز، کلیدیترین نقش سازمانها در حوزه مدیریت منابع انسانی، تأمین الزامات و پیشنیازهای کسب وحفظ مزیت رقابتی پایدار و تضمین استمرار فعالیتها و کسب و کار پایدار در مسیر تعالی آنهاست.کسب و کار پایدار در محیط رقابت گریز و پیشبینىناپذیر معضله دشوار پیش روى شرکتهاى کسب و کار است. یکى از شیوه هاى برون شد از این معضله تأکید بر مسئولیتهاى اجتماعى شرکت CSR1 است، امروزه چالشهاى مربوط به مفهومسازى آن فراخنای دامنهای را به میان آورده است. براین پایه SER 2 به معناى مسئولیت اخلاقى شرکت در قبال حقوق همه عناصر محیط درونى و بیرونى از جمله رقبا مورد توجه قرار گرفته است )قراملکی، 1931 (. کالینز آن را صخرهاى ثابت براىتحول در محیط متحول کسب و کار میداند )کالینز و پوراس، 1931 (. مسئولیت پذیرى اخلاقى بنگاهاى کسب و کار سببافزایش پیشبینىپذیرى آن براى منابع انسانى و مشتریان و تامینکنندگان و سایر ذینفعان میشود. پیشبینىپذیرى اخلاقى اعتماد راسخ ژرف پایدار و اصیل را مىآفریند و اعتماد عناصر محیط درونى و بیرونى به مثابه سرمایه اجتماعى در شرایطبحرانى به یارى بنگاه مىآید. مسئولیتپذیرى شرکت سهم بازار را افزایش میدهد. به بیان دیگر پایبندی خالصانه به اخلاق،سود و منفعت را نیز بالا میبرد )قراملکی، 1931 (. در این راستا چالش پیشروی سازمانها این است که میبایست مسئولیت- پذیری به منابع انسانی خود را در مرکز توجه قرار دهند چرا که مسئولیتپذیری به جامعه و شهروندان در وهلهی اول مستلزمتعهد به منابع انسانی سازمان به منزلهی سرمایههای اصلی آن می باشد. امروزه سازمانهایی که در مسیر تعالی قرار دارند سازمانهایی مسئول هستند که رویکردهای اخلاقی اتخاذ نموده و تعالی سازمانی خود را در گرو تعالی منابع انسانیشان می-پندارند. چنانچه ابیلی ) 1931 (، در اهمیت این مطلب بیان میدارد؛ حرکت در مسیر تعالی سازمانی و حفظ مزیت رقابتی درسازمانها مستلزم برخورداری سازمان از افراد و نیروی انسانی توسعه یافته است، توسعه فردی در سازمانها نیز در گرو توسعه یافتگی و پیشرو بودن سازمانها و فراهم شدن زمینه و الزامات توسعه و تعالی منابع انسانی است.از سویی دیگر، توسعه و تعالی منابع انسانی مستلزم داشتن نگاه سرمایهای به منابع انسانی است، ابیلی ) 1931 (، سرمایه انسانی را در چارچوب سرمایههای دانایی، عاطفی، اخلاقی، اجتماعی و جهانی به قرار زیر بیان میدارد:سرمایه دانایی: امروز انسان به عنوان سرمایه دانایی به خرد حاکم بر سازمان تبدیل شده است و به تدریج تعداد نیروهای دانشگر در سازمانها افزایش مییابد. سرمایه عاطفی: تلاش سازمانها برای ایجاد وابستگی سازمانی و ارتقای سطح وفاداری و تعلق سازمانی کارکنان، به عنوان عامل ارتقای بهرهوری و تامین مزیت رقابتی سازمان موجب پیدایش کارکنانی میشود که با همه علایق، احساس و عواطف خود در خدمت سازمان قرار میگیرند و سرمایه عاطفی سازمان را شکل میدهند. سرمایه اخلاقی: پایبندی به ارزشها و اصول اساسی تشخیص هنجارهای سازمانی، با مطرح شدن بحث حقوق متقابل فرد وسازمان، به تعریف استانداردها و شاخصهای اخلاقی ویژهای در سازمان منجر شده است. سرمایه اجتماعی: سازمانهای پیشرو با تعریف مسئولیتهای اجتماعی خود و قراردادن بخشی از تلاشهای سازمان در جهتتحقق رسالتهای اجتماعی محیط پیراون خود، نیازمند کارکنانی معتقد به رسالت اجتماعی هستند و به تعبیری، کارکنان بهجای صرف کارمند خوب بودن باید شهروندان خوب باشند. سرمایه جهانی: با درهم شکسته شدن مرزهای جغرافیایی و تحقق پدیده دهکده جهانی، انسان شاغل در یک سازمان فراتر ازنقش سازمانی، اجتماعی و ملی خود به تدریج نقش جهانی و مسئولیتهایی متناسب با این نقش را نیز به عهده خواهند داشت.