بررسی ویژگیهای فضایی و معماری مساجد چوبی آذربایجان شرقی

مساجد چوبی آذربایجان از مفاخر معماری ایران است که به اعتقاد صاحب نظران معماری، تاثیری مستقیم بر معماری دوره صفویه گذارده است. این مساجد با ساختار فضایی ساده و تزیینات ارزشمند چوبی و نقاشی شناخته شده؛ اما تا کنون تحلیل قابل ملاحظه ای در مورد ویژگی های معماری و فضایی آنها ارائه نشده است. مقاله حاضر با هدف شناخت فضایی این بناهای ارزشمند، به مقایسه تطبیقی و بررسی های معماری تعدادی از این مساجد پرداخته است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که مساجد چوبی به صورت برونگرا طراحی و ساخته شده است. طرح اصلی مسجد به صورت مساجد شبستانی است که به مرور فضاهایی نظیر ایوان بدان به تعدادی از آنها، افزوده شده است. شبستان اصلی مسجد به صورت معمول طرحی مستطیل و گاه مربع دارد که کشیدگی آن در امتداد شرقی-غربی است. بخش زنانه در این مساجد احتمالا از الحاقات دوره های متاخر است که در طرح اولیه، وجود نداشته است.

Keywords:

مقایسه تطبیقی , شیوه طراحی , تحلیل فضایی , مساجد چوبی , آذربایجان شرقی