تحلیل مفهومی نظام اقتصاد مقاومتی با تکنیک تحلیل شبکه های اجتماعی

هدف از این پژوهش آن است که عناصر مفهومی در گفتمان اقتصاد مقاومتی، شناسایی و چگونگی تعامل میان آنها بررسی شود؛ از این رو در بخش ابتدایی تحقیق و با روش کتابخانه ای، متون علمی مرتبط با مفهوم اقتصاد مقاومتی مورد کاوش و بازخوانی قرار گرفته است. در ادامه با کمک نظریه داده بنیاد که از جمله استراتژیهای روش تحقیق کیفی محسوب می شود، داده های استخراج شده از منابع کتابخانه ای، مورد کدگذاری قرار گرفته اند و از میان حدود 300 نشانه (کد) و تبدیل آنها به 53 عنوان مفهوم، تعداد 11 عنوان مقوله اصلی شناسایی شده اند. در قسمت بعدی تحقیق، این مقوله های یازده گانه با کمک تکنیک تحلیل شبکه های اجتماعی و جدیدترین نسخه نرم افزار UCINET مورد واکاوی قرار گرفته اند تا چگونگی تعامل درونی آنها کشف شود. در این راه ضمن محاسبه و تحلیل شاخصهایی چون چگالی، مرکزیت درجه ای و مرکزیت بینابینی، الگوی گرافیکی از تعامل این مفاهیم نیز ترسیم شده است. یافته های تحقیق حاضر حاکی از آن است که کمیت و کیفیت ارتباطات میان مفاهیم اصلی نظام اقتصاد مقاومتی در وضعیت ضعیف قرار دارد و چگالی این شبکه، کمتر از حد متوسط برآورد می شود. نتیجه دیگر این پژوهش آن است که برخی مفاهیم نظام اقتصاد مقاومتی (مانند اقتصاد دانش بنیان) در انزوا قرار گرفته اند. در پایان بر اساس یافته های پژوهش، پیشنهادهایی برای بهره برداری مسیولان برنامه ریزی اقتصاد مقاومتی (به ویژه سازمان برنامه و بودجه کشور) ارایه شده است.

Keywords:

اقتصاد مقاومتی , نظریه داده بنیاد , تحلیل شبکه های اجتماعی