گردیه بزرگبانوی خردمند و جنگاور ساسانی

این جستار به معرفی گردیه بانوی خردمند و جنگاور عهد ساسانیان میپردازد؛ وی خواهر بهرام چوبینه و همسر خسروپرویز است و از جمله زنان موثر در حکومت و اوضاع سیاسی عصر. وی بانویی است که پیوسته در تلاش برای خدمت بهشاه و کشور خویش است اما با وجود مخالفت با کارهای برادرش لحظهای او را تنها نمیگذارد. وی با تصویری متفاوت از زن در ادب فارسی شناخته میشود که با تغییر نقش جنسی همراه است و با جلوههای رایج و کلیشهای و رفتارهای قالبیزنان تفاوت دارد. وی همواره ناصح برادر خویش است و با وجود مخالفت با اعمال وی او را یاری میکند. در ازدواج بابرادر خاقان چین در نبردی وی را شکست میدهد، به دستور خسرو پرویز همسر خویش، بسطام را که خیانتش به کشور آشکار است به قتل میرساند و سرانجام همسر خسرو میشود و شهر ری را از ویرانی نجات میدهد.در این داستان حماسیاندیشه نابرابری جنسی را از مفهوم عشق و شیوهی همسرگزینی و خدمت به شاه میتوان باز شناخت. در این جستار گردیه بانویی است که از منظر جنگاوری و خرمندی در میان همعصران خویش برتر است و جایگاهی بس بالا دارد.