مانی بنیان گذار آیین مانوی مردی ایرانی بود که در سال 215 میلادی در بابل متولد شد وپدر مانی فتک نام داشت وپیرو آیین مغتلسه،مادرش زنی اشکانی به نام نوشیت، پوشیت یا مریم نام داشت.بنابرعقاید مانویان، مانی درسن 24سالگی به واسطه ی فرشته ای به نام توم به پیامبری منسوب گشت.(پایان نامه ساختاراندیشه های مانی وتآثیرآن در نگاره های ایرانی).مانی پس از سی سال تبلیغ وگسترانیدن دین خود در بیشتر دنیای ان زمان به فرمان بهرام یکم پادشاه ساسانی کشته شد.او در زمان زندگی خود،دینی را بر افکند که از میان رودان تا هندوستان کشیده شد،وپیروان زیادی به خود گرفت.پایه های اندیشه مانی سخن از گناه نکردن -کمک به دیگران وپیوستن به خدا وبی ازاری می کرد. از سوی دیگر پایه ی وجود تصوف ایرانی بر پایه ی وحدت وجود{پیوستن به خدا }بنا شده است. بنابراین پرسش اصلی این پژوهش این است که آیا اندیشه های مانی برتصوف ایرانی تآثیر داشته است فرضیه این پژوهش به نظر می رسد اندیشه های سیاسی مانی بر تصوف ایرانی تاثیر مستقیم داشته است ،زیرا اصول وفروع دین مانی همانندی های زیادی با ارکان ومذهب تصوف دارد.دراین پژوهش سعی براین است باهدف شناخت اندیشه های سیاسی مانی قبل از اسلام وارتباط آن با تصوف ایرانی وبا روش تاریخی وتحلیلی وبا استفاده از شیوه اسنادی وکتابخانه ای به بررسی تآثیر اندیشه های سیاسی مانی بر تصوف ایرانی بپردازد.