ارزیابی میزان آب برگشتی از آبیاری به آبخوان مطالعه موردی دشت عجب شیر

تخمین مقدار آب برگشتی کشاورزی به سطح آب زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک که بهشدت تحت تاثیر آبیاری میباشند، یکی از فاکتورهای مهم در مدیریت بهینه منابع آب زیرزمینی می باشد. در بسیاری از موارد برآورد بیالن آبی در ایران رقمی بین 15 الی 20 درصد از آب آبیاری بهعنوان آب برگشتی کشاورزی در نظر گرفته شده است. این در حالی است که عوامل متعددی چون خصوصیات خاک، نوع گیاه و عمق ریشه و ساختمان خاک بر مقدار آب برگشتی تاثیر بسزایی دارند. لذا ثابت در نظر گرفتن درصد آب برگشتی کشاورزی میتواند خطای زیادی در برآورد معادله بیالن آب و به تبع آن در برنامه ریزی های مدیریتی منابع آب زیرزمینی ایجاد نماید. در این تحقیق میزان آب برگشتی از آبیاری به آبخوان در دشت عجبشیر در قسمت شرقی دریاچه ارومیه مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. برای این منظور گیاه سیب زمینی که بیشترین سطح کشت در منطقه را داشت در مزرعه تحقیقاتی عجب شیر کشت گردید. برای این منظور سه ناحیه کشت در مزرعه، کشت در الیسیمتر و الیسیمتر آیش برای ارزیابی نفوذ از طریق آبیاری مورد کشت قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان تغذیه آب زیرزمینی از طریق آبیاری در حد صفر و ناچیز است. این نتایج نشان داد مقادیر 20 تا 30 درصدی از آبیاری که در معادله بیالن به عنوان تغذیه در نظر گرفته میشود وجود خارجی ندارد و میزان تغذیه آب زیر زمینی از طریق آبیاری در این منطقه صفر است. بنابراین الزم است معادالت بیالن آبی در دشتهای دیگر نیز بررسی شده و مورد ارزیابی و اصالح گردند.

Keywords:

تغذیه , آب برگشتی , بیالن آبی , نفوذ , آبخوان دشت عجبشیر