تجربه احساس محیطی در پردیس شفابخش ایرانی

روانشناسان محیطی معتقدند که کیفیت محیط پیرامون انسان بر فکر، روح و جسم انسان تاثیرگذار است. شواهد زیادی در دست است که فرآیندهای فیزولوژیک بدن انسان تحت تاثیر وضعیت روحی و احساسی او قرار دارد. در نتیجه توجه به محیط زندگی افراد برای جلوگیری از تاثیرات ناخواسته ونامطلوب بر روان و جسم آن ها حایز اهمیت است. هدف از معماری شفابخش برانگیختن احساسات، بویژه احساسات شورانگیز و معنوی است. درک و دریافت هرکس از فضا تابع مراحل خاصی است که با دریافت اندام های حسی از محیط شروع می شود و به ادراک خاتمه می یابد و بستگی به نحوه برخورد او با فضا و میزان استفاده از حواس پنجگانه یعنی بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه، برای درک آن فضا دارد. حواس پنجگانه و محدوده تشخیص اندام ها، عامل و ارتباط دهنده قوه ادراک با محیط اند و درک نسبتا کاملی را برای ما بوجود می آورند. همچنین ارتباط میان چشم انداز و سلامت انسان در سطح جهانی بسیار مهم تلقی شده و انسان ذاتا به طبیعت تمایل دارد. با مشاهده باغسازی ایرانی مشاهده می شود که طراح ایرانی فقط در راستای زیباسازی محیط گام بر نمی دارد، بلکه منظر و عناصر طبیعی را به گونه ای طراحی می کند که بر روان فرد تاثیر مثبت داشته باشد. به این ترتیب در این پژوهش به بازشناسی رویکرد شفابخشی معماری باغ ایرانی در تناسب با شاخصه های حسی انسان پرداخته و نسبت به بازخوانی این رویکرد اقدام شده است. در این میان هم به معرفی پارامترهای شفابخشی توجه شده که به بهبود سلامت و افزایش میزان بهداشت روان بسیار کمک می کند و هم این پارامترها در نمونه های موردی، بررسی و پیمایش شده است.

Keywords:

کیفیت شفابخشی محیط , احساس محیط , سلامت , آرامش , حواس پنجگانه