تعین و پیش بینی ناپذیری؛ رهاوردهای نظریه ی کوانتوم برای معماری معاصر ایران

وجود سرگشتگی در معماری معاصر ایران، از جمله بدیهیاتی است که اغلب کارشناسان معماری به آن اذعان نموده و هرازگاهی با ارایه ی پیشنهاداتی درصدد به سامان نمودن وضعیت کنونی برآمده اند. عده ای از صاحب نظران اعوجاج پیش گفته را با عواملی نظیر: عدم وجود چارچوب مشخص و متناسب برای پیشبرد معماری، برخورد سلیقه ای معماران با موضوعات، فقدان درک صحیح معماران از خواسته های انسان ونبود ارتباط میان معماری و دیگر علوم در جهت تولید مبانی نظری در ارتباط دانسته و از موثرترین راهکارهای برون رفت از وضعیت فعلی را در ایجاد پیوند میان معماری و دیگر علوم مانند: فلسفه، ادبیات و ... و به تبع آن زایش نظریه های متناظر با فرهنگ و جامعه ی این سرزمین جستجو می کنند. از جمله پراشتراک ترین موضوعات علمی با کلیت و اجزای آثار معماری موفق سنتی ایران، که در توجیه پدیده های معاصر نیز کارآمد می باشد، همانا نظریه ی کوانتوم است. این نظریه ضمن به چالش کشیدن فیزیک کلاسیک و پندارهای متداول آن همچون: اعتقاد به مکانمند و زمانمند بودن اشیاء بی اهمیت بودن نقش آگاهی انسان در تدثیرگذاری بر وقایع جهان و اعتقاد به جهان ماشین وار، از منظر فلسفی نیز تفاسیری همانندک نفی ضرورت و جبرف نفی علیت و نفی تمایز بین عالم و معلوم را به دست می دهد. هدف نوشتار حاضر پرداختن به تفاسیر مذکور به ویژه اصل عدم قطعیت و بهره گیری از آن در ارایه ی مبنای نظری مقبول برای طراحی معماری می باشد. بدین منظور ضمن تعمیم اصل عدم قطعیت در عرصه معماری از طریق مطالعات کتابخانه ای، همخوانی آن با چند اثر معماری کهن و نو به واسطه ی تنظیم، توزیع و تحلیل پرسشنامه، مورد کنکاش واقع شده و در نهایت مبانی منبعث از این اصل جهت بهره برداری در طراحی معماری ارایه می گردد.

Keywords:

معماری معاصر ایران , آشفتگی , نظریه ی معماری , نظریه ی کوانتوم , اصل عدم قطعیت , تعین , پیش بینی ناپذیری