بررسی نمادین پرندگان و حیوانات در آثار مولانا و سهراب سپهری

نماد از منظر علوم بلاغی کلمه، عبارت و یا جمله ای است که علاوه بر معنای ظاهری،طیف معنایی گسترده ای به خواننده القا کند. از آن جا که بیان اندیشه های غامضعرفانی و انعکاس غیرمستقیم آنها در قالب نمادین آسان تر است، از دیرباز نماد ونمادپردازی در ادب فارسی، ظهور ویژه ای داشته است. مولانا جلال الدین محمد بلخیمعروف به مولانا، مولوی و رومی مشهورترین شاعر ایرانی پارسی گوی در سروده هایخویش برای انتقال و درک عینی مطالب و موضوعات فلسفی،عرفانی ،اخلاقی و ... بهمخاطب از شیوه های زیبا ،جذاب و مختلف استفاده نموده است یکی از این فنونابداعی و نوع به کار بردن تصاویر حیوانات و پرندگان می باشدکه با استفاده از این شیوهبدیع و دیدگاه همه جانبه نگر مولانا شاهکار خلق نموده است.سهراب سپهری عارف ونقاش کاشانی و شاعر نوپرداز معاصر نیز به منظور تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطب از طریقایجاد ابهام، شرکت دادن مخاطب در آفرینش معنایی و واداشتن او به تامل در معنایشعر از این شگرد بهره جسته و نمونه های عالی شعری را بیان نموده است.هر چند دوشاعر مربوط به برهه های مختلفی از زمان می باشند ولی بعضا حس درک مشترکی ازموجودات داشته و احتمالا این امر الهام بخش دو عارف در سرودن شعر و خلق اثر میباشد.این پزوهش با بررسی نمادین پرندگان و حیوانات در اشعار عارف قرن هفتم وعارف معاصر با استفاده از ابزار کتابخانه ای و نشریات علمی، پژوهشی ، ادبی نگاشته وبا دید گاه مقایسه ایبین دو شاعر نشان خواهد داد که اندیشه ی دو عارف گاه شبیه همپسندیده یا نکوهیده و گاه به طور کامل از هم جدا است.

Keywords:

شعر فارسی , مولانا , سپهری , نماد , پرندگان و حیوانات