درآمدی بر سیر تطور اندیشه اعجاز قرآن

قرآن بر مردمان عرب که برای نخستین بار تلاوت آن را می شنیدند، اثری قوی و نافذ داشت. جلوه های این اثر در خود قرآن بازتاب یافته است. اگرچه عرب معاصر پیامبر عالمان بلاغت یا متخصصان ادب نبودند، استعدادی فطری برای فهم آنچه بر آنان تلاوت می شد و قدرتی طبیعی بر درک فصاحت آن در اختیار داشتند و از این رو پی بردند که قرآن کلامی غیرعادی است و در لفظ و معنابرتر از تمامی سخنانی است که پیشتر از نوابغ و فصحایشان شنیده بودند. در نتیجه برخی از آنان به قرآن ایمان آوردند، اما کسانی که به سبب ترس از به خطر افتادن جایگاه اجتماعی و سیاسی و دینی شان قرآن را انکار کردند، پیامبر را [نیز] به هدف ایجاد تردید در این مسیله که کلام او وحی صادق الهی است و گوینده آن بنابر ادعای خودش پیامبری فرستاده شده از جانب خداست به اوصافی متهم ساختند.