بررسی تطبیقی رابطه رانتیریسم و الگوی حکمرانی خوب:مطالعه شش کشور ایران، کویت، آذربایجان، اندونزی، مالزی و ترکیه

حکومتهای متکی بر درآمدهای رانتی، که قسمت عمده ای از درآمدهایشان نه از محل مالیاتها بلکه از محل فروش منابع طبیعی استخراج شده، تامین می شود. همواره با مشکلات اقتصادی و سیاسی فراوانی روبه رو بوده اند. به نحوی که نظریات خاصی برای مطالعه اقتصاد سیاسی آنها به وجود آمده است. این نظریات که به نظریات رانتیریسم مشهورند بر پیامدها و اثار زیانبار رانتیریسم تاکید دارند. این آثار و پیامدها به حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مربوطند و از نوسانات بازار جهانی که اقتصاد ملی رانتیرها را متزلزل می کند تا قدرت یابی غیر عادی دولت/ حکومت را در بر می گیرند و بسیاری از پژوهش ها درباره پیامدهای غیر دموکراتیک رانتیریسم متفق القول هستند. در این پژوهش ابعاد رانتیریسم به عنوان نقطه مقابل ابعاد حکمرانی خوب شناسایی شد و الگوی حکمرانی خوب به مثابه بدیل دموکراتیک رانتیریسم مطرح گشت سپس نحوه حکمرانی در شش کشور که به میزان متفاوتی بر رانت اتکا دارند بررسی شد. این پژوهش با روش تاریخی تطبیقی و براساس داده های بانک جهانی انجام گرفته است نتایج نشان داد که نظریات رانتیریسم دارای محدودیتهایی جدی است، زیرا یک حکومت بیشتر رانتیر لزوما غیر دموکراتیک و با حکمرانی نامناسب عمل نمی کند؛ برعکس یک حکومت کمتر رانتیر، حکمرانی مناسبتری ندارد. در نهایت، پیشنهادهایی برای توسعه نظریات رانتیریسم ارایه شده است.

Keywords:

رانتیریسم , حکمرانی خوب , مطالعه تاریخی تطبیقی , رانت