بررسی اثرات ضدمیکروبی (ضد باکتریایی و ضد قارچی) عصاره میوه خیار تلخ (Momordica charantia) با تاکید بر بیماری های گیاهان زراعی و باغی

خیار تلخ (کارلا Bitter melon) به عنوان یک گیاه گرمسیری است و بسیار تلخ از دیرباز به عنوان گیاه دارویی مصرف می شود. با توجه به مشاهده اثرات سمی موثر عصاره های گیاهی بر عوامل میکروبی بیماری زا مانند قارچ ها و باکتری ها و همچنین آفات محصولاتکشاورزی، هدف از این پژوهش، بررسی ترکیبات گیاه خیار تلخ با آزمایش عصاره حاصل از میوه رسیده آن بر رشد و تکثیر برخی عواملبیماریزای قارچی و باکتریایی در گیاهان زراعی و باغی است. برای انجام این بررسی، از عصاره میوه رسیده و خشک شده این گیاه با کمکحلال های اتانول و دی اتیل استات، استفاده شد. برای بررسی اثرات ضد میکروبی این عصاره حداقل غلظت مهار کنندگی رشد قارچ وباکتری (MIC) و حداقل غلظت کشندگی قارچ (MFC) و باکتری (MBC) از روش رقت سازی (ماکرودایلوشن براث) تعیین شد. همچنین به منظور شناسایی و تعیین درصد متابولیت های موجود در عصاره های استخراج شده از میوه گیاه مذکور از دستگاه کروماتوگرافیگازی متصل به طیف سنج جرمی (GC-MS) استفاده گردید. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که عصاره اتانولی و اتیل استات دارای اثرمهارکنندگی (MIC) و اثرکشندگی (MBC) متفاوتی بر روی قارچ ها و باکتری های مورد مطالعه دارد. نتایج حاصل از مطالعه فیتوشیمیایی GC-MS نشان داد که عمده ترین ترکیب موجود در عصاره اتیل استات شامل تترادکانوییک اسید (49/62 درصد)، آن هگزادکانییک اسید (19/53 درصد) و فوران کربوکسالدهید، 5-هیدروکسی متیل (13/58 درصد) و در عصاره اتانولی شامل تییران (72/95 درصد) از کل ترکیبات شناسایی شده، بود. بنابراین می توان پیشنهاد داد که مجموعه این متابولیت های شناسایی شده در کنار متابولیت هایی که احتمالا ردیابی نشده اند می تواند در خواص ضد میکروبی این گیاه دارویی موثر باشد.

Keywords:

خیار تلخ , اثرات ضدمیکروبی , کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی