بررسی نماتدهای مولد غده ریشه (Meloidogyne spp) در مزارع گوجه فرنگی استانهای خراسان

نماتدهای مولد غده ریشه (Meloidogyne spp.) بعنوان انگل اجباری و داخلی ریشه از مهمترین نماتدهای بیماریزا مزارع گوجه فرنگی استانهای خراسان بویژه در شهرستانهای خراسان رضوی و جنوبی می باشد . علائم بیماری در قسمتهای هوایی گیاه عبارت است از ضعف عمومی ، عقب ماندگی رشد، پژمردگی در ساعات گرم روز و نشانه هایی از کمبود عناصر غذایی مانند رنگ پریدگی ، زردی و سوختگی حاشیه برگها، علایم بیماری در قسمتهای زیر زمینی گیاه آلوده بصورت گره های ریزو درشت حاوی نماتد روی ریشه های فرعی و اصلی می باشد . بمنظور دستیبابی به گونه های نماتد مولد غده ریشه در مزارع گوجه فرنگی استانهای سه گانه خراسان طی سالهای 83-1380 جمعا" 155 نمونه خاک و ریشه آلوده به نماتد مولد غده ریشه جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. برای شناسایی گونه ها از روش استاندارد جدا کردن تک کیسه تخم (Single egg mass) و تلقیح آن روی ریشه گیاه گوجه فرنگی رقمRed cloud در محیط گلخانه ای با دمای 25 تا 28 درجه سانتیگراد استفاده گردید. بعد از 50 روز گره های ناشی از آلودگی به نماتد روی ریشه های گوجه فرنگی مشاهده شد. پس از استخراج نماتدهای ماده بالغ از ریشه های آلوده با توجه خصوصیات شکل شناسی شبکه کوتیکولی انتهای بدن نماتد ماده بالغ (Perineal pattern) وسایر خصوصیات مرفولوژیک و مرفومتریک لاروهای سن دوم با توجه به کلیدی های معتبر IPM و Jepson,1987 اقدام به شناسایی گونه های مختلف گردید و بدین ترتیب چهار گونه Meloidogyne javanica و M.,incognita و M.hapla و M.arenaria در استانهای خراسان مشخص گردید که دو گونه M.javanica و M.incognita نسبت به دو گونه دیگر از وسعت پراکندگی بیشتری برخوردار بودند.

Keywords:

نماتد مولد غده ریشه , گوجه فرنگی , شناسایی