عدالت ترمیمی؛ الگوی نوین تفکر در امور کیفری

عدالت سزا دهنده که ناظر به جرم است و عدالت باز پرورانه که ناظر به بزهکار است و هر دو به عنوان مدل کلاسیک یا سنتی عدالت کیفری مشهور شده اند، در دهه های اخیر با ایرادهای مختلفی که متوجه کارایی و عملکرد آنهاست روبه رو هستند. به طور سنتی عده ای عدالت را در مفهوم سزادهی جستجو می کنند، آنان بزهکار را مستحق کیفر متناسب با شدت بزه می دانند. اما اندیشه های نوین عدالت کیفری به دنبال یافتن افق های تازه است. عده ای از جرم شناسان و حقوقدانان، تحت تاثیر دستاوردهای عمدتا بزه دیده شناسی حمایتی و فعالیت های جنبش طرفدار حقوق زن و زنان بزه دیده، مدل عدالت ترمیمی را مطرح کردده اند. جنبش عدالت ترمیمی در این راستا آغاز گردید و رفته رفته به وسیله فرآیندهای متعدد و متنوعی در جهان معاصر گسترش یافت. این مدل به اعتقاد طرفداران آن می تواند بر حل و فصل اختلافی که با ارتکاب جرم ایجاد شده است، خصومت، تنش و اختلاف ناشی از آن بین بزه دیده و بزهکار را در جامعه محلی در چارچوب فرایند مذاکره و مصالحه جمعی رفع و ترمیم کند.

Keywords:

عدالت ترمیمی , جبران و ترمیم , بازپذیری اجتماعی , پاسخگویی بزهکار , پیشینه خواه