بررسی نقش سازمان های غیردولتی در مدیریت بحران با ارائه تحلیلی از تجربه جبهه سبز ایران

گروهی بر این عق یده ان د که مناسب ترین نام برای عصر حاضر ، عصر مشارکت یا عصر سازمان های غیردولتی است . شاید این گزاره در نگاه نخستین اندکی عجیب به نظر بیاید . اما واقعیت های موجود در سطوح مختلف می تواند دلایل بسیار متقنی در اثبات این ادعا ارائه دهد . زمان درازی از تشکیل واحدهایی به نام ملت – دولت (Nation – state) می گذرد ، در طی همین تجربه بشری آنچه به تدریج هویدا گشته ناکارآمدی سیستم های غیرمتکی به بدنه اصلی این نهاد یعنی ملت بوده است . به بارنشستن میوه های مدرنیته در قرن بیستم همراه با آزمایش شیوه های گوناگ ون بسط مشارکت عمومی و متاثر کردن حداکثری تصمی مات از خواست تک تک افراد و گروه های متنوع اجتماعی بوده است . گسترش آموزش عمومی ، افزایش رسانه های مختلف ، تاسیس نهادهای مدنی و بسیاری فعالیت های دیگر همه در جهت افزایش امکان مشارکت عمومی تر در فرآیندهای ملی بوده است . حتی در بخش هایی همچون اقتصاد که در نگاه اول بسیار متکی به منابع و امکانات به نظر می رسد نیز این اتفاق تا آنجا پیش رفته که توانایی کلی یک اقتصاد و امکان رقابت آن در عرصه های بین المللی علاوه بر وجود منابع طبیعی ، دانش و تکنولوژی با فاکتور مهمی به نام سرمایه اجتماعی (Social capital) ارتباطی تنگاتنگ دارد . تولید و هم افزایی سرمایه اجتماعی به طور عمده به حداکثری شدن مشارکت عمومی و تعامل فعال گروه ها و افراد اجتماعی و دخالت همه آنها در فرآیندهای ملی بستگی دارد. حوادث طبیعی (و مصنوعی) و برنامه های امداد و نجات و مدیریت بحران نیز به عنو ان بخشی بسیار مهم و حیاتی در عرصه های زیست بشر بر روی کره زمین از این امر مستثنی نیستند و تغییرات بنیادین در رویکردها و برنامه ها در این حوزه به شدت مورد نیاز است . در جامعه جدید (شرایط فعلی جهان ) سوانح به لحاظ صورت و ماهیت ، تغییرات چشمگیری داشته اند . این تغییر متاثر از شرایط توسعه و تحول وضعیت زندگی انسان است . از این رو در امر امداد و مدیریت سوانح نیز نیازمند تغییرات هم سویی هستیم . یک شکل بارز این تغییرات لازم ، اهتمام به رویکردهای اجتماعی و غیر متمرکز در ( بررسی و مدیریت سوانح و فاجعه هاست که تا به حال این رویکرد سهم و نقش ناچیزی داشته اند (عنبری 1381) سازمان های غیردولتی (Non governmental organization) می توانند به عنوان بخش مهمی از جامعه مدنی نقشی اساسی در جریان این تغییر رویکرد ای فا نمایند و در بهبود وضعیت مدیریت بحران در کشور ایران – که سالهاست به نوعی ٢ وطن پرست ابوالفضل، آئینه چیان علیرضا ، یزدانی نسترن– آذر 1384 دچار بحران است - ، بسیار تاثیر گذار باشند . این نوشته با ارائه گزارشی کوتاه از یک تجربه که در سازمان غیردولتی محیط زیستی جبهه سبز ایران رخ داده است سعی در مشارکت در این فرآیند مهم سرزمینی دارد.