اثربخشی آموزش مدیریت شرم در کاهش خشم نوجوانان دختر در محیط مدرسه

خشم و تجربه ی آن در محیط مدرسه از هیجان های رایج دوره ی نوجوانی است که همواره مورد توجه روان شناسان بوده است. بر اساس نظریه ی تانگنی، احساس شرمساری پیش زمینه ی بروز هیجان خشم محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت شرم در کاهش خشم نوجوانان دختر در محیط مدرسه انجام گرفت. برای تحقق آن، از روش تحقیق نیمه آزمایشی، طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. در این راستا، دانش آموزان دوره ی راهنمایی دو مدرسه ی دولتی دخترانه ی شهر تبریز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و غربال شدند. در نهایت، سی نفر از هر مدرسه به روش نمونه گیری هدفمند و مبتنی بر نتایج مقیاس خشم چندبعدی مدرسه انتخاب شدند. در هر مدرسه دو گروه ۱۵ نفری تشکیل شد؛ مدارس به صورت تصادفی، گروه های آزمایشی و کنترل فرض شدند و به ترتیب بسته ی آموزشی و پلاسیبو را دریافت کردند. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره ی یک راهه پس از بررسی و تحقق پیش فرض های آن، نشان داد که مداخله اثربخش بوده (۰۴/۱۱ = F ، ۰۱/۰ > P) و آموزش مدیریت شرم در طی هشت جلسه ی هفتگی ۷۵ دقیقه ای، ۱۷% تغییرات خشم مدرسه ای را تبیین می کند. همچنین، بر اساس نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره ی یک راهه از میان مولفه های خشم چندبعدی (خشم، خصومت و مقابله ی سازنده و مخرب)، نمره ی خرده مقیاس خشم کاهش معنی داری یافت (۱۵/۰= Eta ، ۸۲/۸ = F ، ۰۱/۰ > P). مطابق با یافته های پژوهشی و با در نظر گرفتن محدودیت های آن، بکارگیری بسته ی آموزشی حاضر برای کاهش خشم مدرسه ای نوجوانان دختر پیشنهاد می شود.

Keywords:

خشم , دختر , مدرسه , مدیریت شرم , نوجوان