تفاسیر ارایه شده از دیدگاه ابن سینا در خصوص شناخت انسان از وحدت و کثرت

از نظر ابن سینا کثرت نزد تخیل انسان ها و وحدت نزد عقل انسان ها اعرف است. این دیدگاه این گونه مورد اشکال قرار گرفت که اگر وحدت و کثرت به عنوان دو مفهوم کلی در نظر گرفته شوند، در عقل حضور دارند و اگر به عنوان آنچه در محسوسات حاصل اند ملاحظه گردند، در تخیل حضور دارند، از این رو تخصیص اعرفیت هریک از آنها به یکی از دو قوه خیال و عقل وجهی ندارد. با توجه به جایگاه والای علمی ابن سینا و دقت او در طرح مباحث، اندیشمندان بعدی به توضیح دیدگاه ابن سینا و دفع این اشکال پرداختند. نخستین کسی که به این اشکال پاسخ داد میرشریف جرجانی در شرح کتاب مواقف است. پاسخ جرجانی مورد مخالفت قوشچی در شرح جدید تجرید قرار گرفت. دوانی و دشتکی و دیگران نیز در پی تحلیل دیدگاه ابن سینا و پاسخ به اشکال قوشچی برآمدند. فیاض لاهیچی هم از جمله کسانی است که در توضیح دیدگاه ابن سینا دیدگاه جدیدی ارایه کرد. نتیجه این نزاع علمی پیدایش چهار ملاک برای توضیح اعرفیت وحدت برای عقل و اعرفیت کثرت برای خیال، در مقام فهم عبارت ابن سینا است. به نظر می رسد که نظریه ملاصدرا در توضیح دیدگاه ابن سینا، فهم صحیح تری از عبارت ابن سینا را ارایه می کند.

تفاسیر ارایه شده از دیدگاه ابن سینا در خصوص شناخت انسان از وحدت و کثرت Keywords:

وحدت , کثرت , ابن سینا , جرجانی , دوانی , دشتکی , لاهیجی , رازی , ملاصدرا