تاملی دوباره در باب برهان صدیقین سینوی درنجات

در مقاله ای با عنوان صورت بندی برهان صدیقین ابن سینا در نجات بر پایه منطق محمولات مرتبه اول صورت بندی ای از برهان صدیقین ابن سینا در کتاب نجات ارایه شده بود. اکنون با تاملی دوباره بر صورت بندی آن مقاله، درصدد بیان آن هستیم که فرض های این صورت بندی به همراه دو فرض وحدت واجب و وجود حداقل یک موجود ممکن، منجر به تناقض می شود. ضمن بررسی سه راه حل ممکن برای حل تناقض، یعنی تغییر تعریف سلسله علی تام، تغییر اصل تعدی و تغییر اصل نامنعکس بودن رابطه علیت و توضیح نحوه ارتفاع تناقض ایجاد شده به کمک اصلاح آنها، اصلاح تعریف سلسله علی تام بر راه حل های دیگر ترجیح داده می شود. این تغییر به همراه برخی تغییرات جزیی دیگر از جمله حذف محمول سلسله بودن در تعریف سلسله علی تام و نیز حذف محمول موجود بودن از کلیه مقدمات در صورت بندی برهان به صورت بندی جدیدی می انجامد که بر فرض های کمتری نسبت به صورت بندی پیشین مبتنی است.

Keywords:

برهان صدیقین , واجب , ممکن , رابطه علیت , سلسله