مفهوم همبستگی در اندیشه ریچارد رورتی

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی دردسر اندیشه ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی که به واژه، زبان دارد، به ساختارشکنی مسایل مختلف فلسفه مبادرت ورزد بدین منظور او تمام معرفت شناسی سنتی را با تمام مقولاتش (نظیر حقیقت، عینیت، عقل و غیره) زیر سوال ببرد دیدگاه او این است که فیلسوفان سنتی (مثل افلاطون، دکارت و کانت) همواره با باور به واقعیت های فرا انسانی و فراتاریخی (نظیر حقیقت، خیر، خدا و غیر) به انسان ها به مثابه خادمان و کاشفان آن واقعیت بیرونی نگاه می کردند . رورتی در برابر دیدگاه سنتی، مبحث همبستگی را مطرح می کند، یعنی توافق بر سر مسایل گوناگون که نتیجه نگاه پراگماتیکی ما به آنها و همچنین متاثر از هنجارهای جامعه خاص است. وی بر این باور است اگر ما خود را صرفا به روابط علی و معلولی بین خود و جهان محدود کنیم آنگاه درستی این ادعا را خواهیم پذیرفت که این ما هستیم که با خلق واژگان جدید همواره به جهان معنا می بخشیم و جدا از این واژگان که ابزارهای سازگاری با زیست بوم هستند. هیچ واقعیتی وجود ندارد. رورتی به جای مفهوم سنتی حقیقت، که بر اساس نظریه مطابقت صدق و اندیشه ریالیستی شکل گرفته، مفهوم همبستگی را پیشنهاد می کند و مدعی است که در تبیین مفهوم وی از همبستگی هیچ گونه عناصر ریالیستی یافت نمی شود و همبستگی همچون دیگر مفاهیم ساخته دست بشر و بر حسب منافع پراگماتیکی شکل گرفته است. سعی ما در این مقاله اثبات این مطلب است که هرچند رورتی حقیقت و دینی است را به معنای سنتی رد کرده است اما نمی تواند عینیت را در هر صورت و مدلی منکر شود و در نتیجه کم و بیش دوام تفکر عینیت گرایی و ریالیسم باقی می ماند.

Keywords:

همبستگی , حقیقت , ریالیست , آنتی ریالیست , مطابقت صدق