بررسی نقش فضاهای نیمه باز در مجموعه فرهنگی (نمونه موردی مرکز فرهنگی گتی)

امروزه در سراسر جهان، شهرها با مراکز فرهنگیشان شناخته میشوند و بیش از پیش به آن اهمیت میدهند، و میکوشند تا این مراکز تبدیل به یک نماد یا یک مکان شاخص شهری در تقویت سیما و منظر و مرتبط با بافت و شبکه شهری باشد . بدین لحاظ برنامه ریزان و طراحان افق دید را تغیر میدهند و این مراکز را از حالت خانه فرهنگ و یا فرهنگسرا به سمت مجموعه های فرهنگی - تفریحی یا فرهنگی - گردشگری سوق میدهند . بنابراین طراحی در این گونه کاربری ها حایز اهمیت است و باید به شکلی باشد که بتواند علاوه بر کنترل آسایش اقلیمی کاربران به نیازهای روانی آنها نیز پاسخ دهد. در اینگونه مکانها فضاهای باز و نیمه باز اهمیت پیدا میکنند چراکه در پی آن شفافیت، تداوم فضایی، پویایی و سرزندگی در جهت تقویت آسایش سیما و منظر و حضورپذیری را به دنبال خواهد داشت. در ایران معماری گذشته ما بدین لحاظ غنی میباشد، چراکه معماری ایرانی، معماری پیوند فضای باز، نیمهباز و بسته است. پیوند فضای درونی و بیرونی است. در معماری ایرانی عناصری چون رواق، ایوان و حیاط مرکزی توانسته است علاوه بر آسایش اقلیمی ارتباط انسان با محیط و طبیعت را برقرار سازد، تا بناهای ماندگاری در این سرزمین به یادگار بماند . متاسفانه در معماری امروز ما کمتر یا به ندرت شاهد سازماندهی بر اساس فضاهای نیم هباز هستیم و برعکس در کشورهای توسعه یافته شاهد سازماندهی های قوی در این زمینه هستیم. در این تحقیق سعی بر این است از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه و بررسی کیفی در نمونه موردی موفق مرکز فرهنگی گتی به اهمیت فضاهای نیمه باز در کاربرهای فرهنگی بپردازد. نتایج حاصل از این بررسی حاکی از آن است که فضاهای نیمه باز، علاوه بر ایجاد تداوم و تباین فضایی و نقش سوم آن در معماری، به فهم ارتباطات بصری نما مانند: تعادل، تقارن، سنگینی و سبکی، ریتم و حرکت، شفافیت و ... کمک میکند و به آن معنا میبخشد، و باعث عمق نمایی میشود.

Keywords:

فضاهای نیمه باز , مجموعه فرهنگی , مرکز گتی