بازشناسی معماری بومی از منظر معماری پایدار (نمونه موردی : تیمچه قم)

در عصر حاضر با توجه به محدودیت منابع، آلودگی های زیست محیطی و افزایش جمعیت چالش هایی جدی پیش روی بشر قرار گرفته است. پژوهشگران نیز در شاخه های مختلف علوم به راهکارهای متفاوتی برای پاسخ به این چالش ها اندیشیده اند. در حوزه معماری که مصرف بسیاری از منابع را به خود اختصاص داده است یافتن راهکارهای جدی بسیار ضروری می باشد. در حال حاضر معماری پایدار به عنوان یک پاسخ کلی مطرح شده است و همچنان بررسی و تحلیل ابعاد مختلف آن ضروری است. از سوی دیگر بناهای بومی متعددی که در ایران هنوز پابرجا هستند بشر امروز را بسیار به خود معطوف داشته است. از یک سو چالش های مرتبط با معماری پایدار و از سوی دیگر رویکرد پژوهشگران معاصر به سوی بناهای بومی این سیوال را به وجود می آورد که چه ارتباطی میان معماری پایدار و این بناهای بومی وجود دارد با توجه به گستردگی موضوع یکی بناهای بومی شهر قم به نام تیمچه به عنوان نمونه موردی در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش استخراج اصول کلی معماری پایدار از یک سو و تبیین ویژگی های معماری تیمچه قم از سوی دیگر می باشد تا با تطبیق این دو بتوان به رابطه میان آن ها پی برد. روش تحقیق به کارگرفته شده در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و طی آن به توصیف متغیرهای پژوهش و بررسی رابطه آنها پرداخته شده است. برای جمع آوری اطلاعات نیز از دو روش کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده است. نتیجه این پژوهش بیان میکند که نموده ای عینی اصول معماری پایدار از نظر کالبدی، زیست محیطی و انسانی در تیمچه وجود داشته و از آنجا که که این بنا در اقلیم گرم و خشک قرار گرفته است مجموعه ای از راهکارهای طراحی را برای ساخت بناهای پایدار در این اقلیم در اختیار طراحان و معماران معاصر قرار داده است.

Keywords:

معماری بومی , قم , تیمچه بزرگ قم , معماری پایدار