نقش امام صادق(ع) در پیدایش و گسترش علم فقه

شیعه از زمان امام صادق(ع) با فقه و فقاهت، تکالیف و استنباط احکام شرعی آشنا می شود، و به تعبیر دیگر تفقه در دین پیدا می کند. شیعیان تا زمان امام صادق(ع) حتی از احکام ابتدایی و ساده فقهی بهره مند نبودند حتی ناگزیر بودند، بخاطر عدم آشنایی با مسایل فقهی، به مکاتب فقهی دیگران مراجعه کنند. پژوهش حاضر به این سوال پاسخ می دهد که نقش امامصادق(ع) در پیدایش وگسترش علم فقه چگونه بوده است نتایج این پژوهش که با رویکرد تاریخی توصیفی نشان می دهد از عمد هترین نقش های علمی امام صادق(ع) در عرصه تمدن سازی بسط و توسعه فقه و نظام حقوقی اسلام بوده است، همچنین از ویژگی های مکتب فقهی امام صادق(ع) فتح باب اجتهاد است. امام به دانش آموختگان فقهی خود توصیه می کرددر صورت عدم دسترسی به امام معصوم اجتهاد بکنند و بر اجتهاد خود عمل کنند؛ حتی نتایج اجتهاد خود را به دیگران هم انتقال بدهند و دیگران نیز مجاز بودند در صورت عدم دسترسی به امام معصوم به فقهایی که در حد شاگردان امام صادق(ع) بودند، مراجعه کنند، از آنها فتوی بگیرند و طبق آن عمل کنند. این عاملی مهم در توسعه فقه در آن زمان به شمار می رفت. یعنی اگر امام صادق(ع) چنین اجازه ای را نمی داد، فقه به شکل فقه بسته، محدود و جامد می بود که نمی توانست در زمان و با زمان پیش برود این توسعه و به اصطلاح تولید علم در فقه جزو آثار پر برکت اجتهادی است که از امام صادق(ع) به تشیع رسیده است.

Keywords:

امام صادق(ع) , علم فقه , شیعه , اجتهاد , توسعه دانش