زمین شناسی دهانه فورانی قدیمی انجرک درآتشفشان تفتان

آتشفشان تفتان درجنوب خاوری ایران، استان سیستان و بلوچستان و حدود یکصد کیلومتری جنوب- جنوب خاوری شهر زاهدان قرار دارد. از دیدگاه زمین شناختی این آتشفشان درانتهای زون ساختاری فلیش نهبندان- خاش و شمال زون مکران واقع گردیده است. چینه شناسی تفتان را میتوان در دید کلی به سه گروه نهشته های قدیمی تر، حاصل از فعالیت و نهشته های بعد از فعالیت آتشفشانی تقسیم بندی نمود. مهم ترین این نهشته ها سنگ های آذرآواری و جریان های گدازه ای هستند که از دهانه های مختلف در چندین مرحله فوران خارج شده اند و بدنه اصلی آتشفشان تفتان را می سازند. این مطالعه نشان می دهد که بخشی از این محصولات از دهانه قدیمی انجرک خارج شده است. شکل دهانه، حلقه های تفرآیی فراوان و کمی سنگ های میزبان در دهانه انجرک نشان میدهد که این دهانه از نوع مآر است. عمده محصولات خارج شده ازاین دهانه جریان های گدازه ای داسیتی وآندزیتی، جریان های ایگنیمبریتی و نهشته های عظیم آذرآواری هستند که به طور متناوب با هم تکرار شده و بخشی از دامنه شمالی و شمال باختری تفتان را می سازند.نوع و حجم محصولات خروجی از این دهانه نشان می دهد که اغلب فعالیت های آن از نوع انفجاری بوده است. به نظر می رسد این دهانه دارای چندین مرحله فورانی و تشکیل بوده که مراحل تشکیل آن را میتوان در سه بخش قبل، همزمان و بعد از شکل گیری این دهانه بررسی نمود.

Keywords:

تفتان , آتشفشان چینه ای , آذرآواری , دهانه ی انجرک , سیستان و بلوچستان