مفهوم جهانی شدن والرشتاین در اشعار پایداری سلمان هراتی

گسترش روز افزون صنعت و مدرنیسم نظام جهانی شدن را در سطح جهان حاکم کرده است. پدیده جهانی شدن با دو ویژگی انباشت سرمایه و مصرف گرایی همراه است. ایمانویل والرشتاین( 1930 م.) معتقد است که از پیامدهای جهانی شدن قطب بندی جهان به سه قطب کشورهای هسته ای (جهان اول)، نیمه پیرامونی (جهان دوم) و پیرامونی (جهان سوم) است. او فرایند رو به رشد انباشت سرمایه را سبب شکاف هرچه بیشتر میان کشورهای جهان اول و جهان سوم و فاصله طبقاتی در داخل کشورها میداند.هنرمندان و شاعران متعهد می کوشند هنر و شعر خویش را به خدمت مظلومیت مظلومان و استثمار شدگان جهان و مبارزه با استکبار و نظام سلطه درآورند و تلاش خویش را در عرصه جهانی توسعه دهند. گروهی از شاعران ایرانی پس از انقلاب ادبیات متعهدی با نام ادبیات پایداری پدید آوردند که مظلومیت مردم کشورهای جهان سوم را به جهانیان اعلام می داشتند. در این عرصه سلمان هراتی( 1338-1365 ه.ش.) پیشرو این قافله بود و اشعار بسیاری در خصوص جنایت امپریالیزم جهانی و ستم کشورهای مسلمان و غیر مسلمان جهان سوم سروده است. او برای ترغیب ذهن مخاطب برای مبارزه با نابرابری ها و تبعیض ها در جهان و داخل کشور از روش پرسش های متعدد بهره گرفته است. در پژوهش حاضر به بررسی اشعار پایداری سلمان هراتی با رویکرد به مفهوم جهانی شدن والرشتاین پرداخته می شود و دیدگاه شاعر در خصوص نظام سلطه و الگوی مصرف گرایی حاکم بر جامعه ارایه می شود. در این تحقیق به دنبال پاسخ به پرسش چگونه سلمان هراتی فاصله طبقاتی و اختلاف جهان اول و سوم را نشان میدهد و پیشنهاد او برای رفع این مشکل چیست هستیم.

Keywords:

جهانی شدن , مصرف گرایی , ایمانویل والرشتاین , ادبیات پایداری , سلمان هراتی. ,