تغییرات کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی و بررسی نقش آن در تخریب سرزمین

تخریب سرزمین در نواحی خشک و نیمه خشک مرطوب، که به بیابانزایی نیز اطلاق می گردد، از مسائل مهم مرتبط با مدیریت خاک و آب و از مشکلات فزاینده ی بشر، به شمار می آید. شاخص های متفاوتی برای تخریب اراضی تعریف شده است که تغییرات سطح و شوری آبهای زیرزمینی، از جمله مهمترین این شاخص ها به شمار می آید. در این بررسی با هدف ارزیابی روند تخریب اراضی در سطح منطقه مورد پژوهش واقع بین دو طول شرقی َ َ05 َ41 ْ56 تا َ َ19 َ45 ْ57 و دو عرض شمالی َ َ35 َ42 ْ35 تا َ َ06 َ24 ْ36 در شرق شهرستان سبزوار، آمار دراز مدت چاههای پیزومتری و بررسی کیفیتِ وزارت نیرو، مورد استفاده قرار گرفت. با اتکاء به داده های جمع آوری شده، روند تغییرات سطح آب سفره طی یک دوره پایه 28 ساله تحلیل گردید. داده های محاسبه شده به محیط Surfer منتقل و خطوط هم تغییر سطح آب زیرزمینی در طول دوره آماری مورد بررسی، ترسیم شد. همچنین با بهره برداری از داده های کیفی و نتایج تحلیلِ آنها، منحنی هم شوری آبهای زیزمینیِ منطقه ی مورد پژوهش نیز، تهیه گردید.نتایج این پژوهش نشان داد که علیرغم سیر نزولی سطح آبهای زیرزمینی و افزایش شوری آنها در سطح زیادی از عرصه ی تحقیق، در برخی نقاطِ منطقه، بهبود کیفیت آب نیز به چشم می خورد. در این بررسی دلایل مربوطه بررسی و راهکارهای مرتبط ارائه شده اند.

Keywords:

منابع آب , شوری آب زیرزمینی , افت سفره , تخریب اراضی , سبزوار