افراطی گری در جهان عرب زمینه های فکری و عوامل خارجی

بنیادگرایی را می توان دفاع از سنت به روش سنتی تعبیر کرد. در این راستا جریانات بنیادگرا بشدت به صحت تفاسیر خود از آموزه های دینی باور دارند. در رابطه با چرایی شکل گیری جریانات بنیادگرا دو دسته عوامل قابل ذکر هستند؛ به لحاظ داخلی می توان تحولات درونی جهان عرب مانند دموکراسی های ناقص و اندیشه پردازی های رادیکال و سطحی اندیشمندانی چون سید قطب را اشاره کرد، اندیشمندانی چون سید قطب ضمن رد هرگونه اجتهاد وعقل گرایی، بر نص و سنت تاکید دارند. اما به لحاظ خارجی مهم ترین عامل تاثیرگذار را می توان سیاست های اسراییل و غرب به سرکردگی آمریکا معرفی کرد که نمونه عینی و بارز آن اشغال عراق توسط آمریکا و کمی دور تر اشغال افغانستان از سوی شوروی می باشد که در این باره غرب با در آغوش کشیدن و تجهیز نیروهای جهادگر و افراطی منافع مدنظرخودش را اجرایی کرد. با توجه به این موارد نگارندگان پژوهش حاضر با به کار گیری روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به چرایی این سوال هستند که چه عواملی زمینه ساز ایجاد و گسترش جریان های افراطی در جهان اسلام شده است و اینکه چه راه کاری را می توان جهت مقابله با این جریانات انحرافی در پیش گرفت یافته های حاصل از پردازش فرضیه حاکی از آن است که نقش نیروهای فرامجموعه ای مانند آمریکا و سطحی نگری نیروهای اسلام گرا مهمترین دلایل ایجاد و گسترش این جریانات می باشد. به نظر می رسد تقابل نظامی، بی نظمی و آشفتگی بیشتر را درپی خواهد داشت، در واقع راهکار مناسب وحدت جهان اسلام و بازاندیشی در تفکرات رادیکال اندیشمندان عرب است.

Keywords:

افراطی گری , سلفی گری , سید قطب , بنیادگرایی , آمریکا