بررسی پارهای از اجزای نظریه بینامتنیت در مباحث بلاغت قدیم

بینامتنیت، شیوه های متعددی است که هر متن ادبی به واسطه آنها به طور تفکیک ناپذیری با سایر متون از رهگذر نقل قولهای آشکار و پنهان، تلمیحات یا جذب مولفه های صوری از متنهای پیش از خود، تداخل می یابند. هر متن از آغازآفرینش خود، در قلمرو قدرت متن های دیگری است که پیش از آن آفریده شده اند و فضای خاصی را به آن تحمیل میکنند. با نگاهی به کتب بلاغت سنتی، درخواهیم یافت که مفهوم بینامتنیت از نگاه بلاغیون قدیم ایران هم پنهان نمانده؛ و سایه روشنی از مباحث مربوط به آن در میان نظرات بلاغت نویسان ما موجود بوده است. بر همین اساس، در ذیل مباحثی که بلاغیون قدیم در باب اقتباس، تلمیح، تقلید و حسن اتباع مطرح کرده اند، میتوان نمونه هایی از آنچه تحت عنوان گفتگوی متنها یا بینامتنیت شناخته میشود، یافت. جستار حاضر با توجه به نظریه بینامتنیت، درصدد است تا پاره ای از اجزای این نظریه را در مباحث علوم بلاغی قدیم، جستجو و معرفی نماید.

Keywords:

بینامتنیت , بلاغت , تقلید , ترجمه , سرقات شعری