استفاده از نانوذرات در تجویز خوراکی واکسن

در عصر حاضر، با دستیابی انسان به علوم و فن آوری های پیشرفته، تهدیدات استفاده از عوامل بیولوژیک شکل دیگری به خود گرفته است. موفقیت در پدافند علیه عوامل بیولوژیک، مستلزم توجه به چهار اصل مهم کشف و سنجش، رفع و دفع آلودگی، حفاظت و ایمنی و امداد و درمان مصدومین است. در حوزه حفاظت و ایمنی در برابر عوامل بیولوژیک، واکسیناسیون از اهمیت به سزایی برخوردار است. عوامل بیولوژیک که به صورت آیروسل پخش می شوند، ممکن است از طریق یک یا چند راه مخاطی وارد بدن شوند، لذا باید اولین سد دفاعی در مسیرهای ورودی عوامل قرار گیرد. از طرف دیگر، واکسن هایی که از طریق مخاطی تجویز می شوند، قادرند علاوه بر پاسخ ایمنی سیستمیک، پاسخ ایمنی مخاطی را نیز فراهم آورند. به همین دلیل، استراتژی تحقیق و توسعه واکسیناسیون مخاطی که بتواند حفاظت مناسب و موثر برای افراد در معرض خطر، به ویژه نیروهای نظامی را فراهم آورد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.نکته ای که در استفاده از واکسن های مخاطی مطرح است، استفاده از حامل های مناسب برای تحویل ایمونوژن به سیستم ایمنی بدن می باشد. استفاده از واکسن های خوراکی دارای محدودیت هایی از جمله امکان تخریب ساختار ایمونوژن در دستگاه گوارش و عدم ارسال صحیح و سالم آن به نواحی جذب گوارشی می باشد که در نتیجه عدم تحریک سیستم ایمنی بدن را به دنبال دارد. یکی از روش های پیشنهادی برای افزایش دسترسی زیستی در تجویز خوراکی، استفاده از حامل های کلوییدی از قبیل امولسیون ها، لیپوزوم ها، دندریمرها و نانوذرات پلیمری است. در مقاله حاضر، انواع پلیمرهای مناسب برای فرمولاسیون نانوذرات، روش های آماده سازی نانوذرات، عوامل مختلف موثر بر کپسولاسیون و رهایش، روش های اصلاح خواص سطحی نانوذرات به منظور افزایش پایداری آنها در جریان خون و موارد کاربرد نانوذرات در تحویل واکسن مورد بررسی قرار گرفته است.

Keywords:

نانوذرات , واکسن های خوراکی , واکسن های مخاطی , حامل واکسن