جلوه های عدالت توافقی در قانون مجازات اسلامی

عدالت توافقی یکی از مکاتب جدید در حقوق کیفری است که در نتیجه ناکارآمدی نظام عدالت کیفری سنتی و نامطلوب بودن پیامدهای کیفر و مجازات مجرم و بزهکار در جامعه، پدید آمده و روشی است که با دخالت دادن طرفهای درگیر در یک فرایند کیفری یعنی فرد بزهکار، بزه دیده و جامعه در مراحل مختلف رسیدگی به جرم، و ایجاد سازش و توافق میان آنها، باعث جبران خسارتهای بزهدیده، بهبود رابطه میان بزهکار و بزهدیده و اصلاح شخصیت بزهکار شده و در نتیجه به کاهش وقوع جرم در جامعه و حفظ نظم عمومی کمک شایانی می کند. در حقوق ایران هم میتوان رد پای عدالت توافقی را در قوانین و مقررات کیفری مشاهده نمود و در واقع، برخی جلوه های تحقق عدالت توافقی در قوانین و مقررات کیفری از جمله قانون مجازات اسلامی وجود دارد که در این پژوهش ظرفیتهای تحقق و اجرای آن در انواع مجازاتهای ذکر شده در قانون مجازات اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. در قانون مجازات اسلامی، هم در مجازاتهای اصلی ذکر شده در این قانون، و هم در مجازات های تکمیلی و تبعی و همینطور در مجازات های اجتماعی یا مجازاتهای جایگزین زندان که در واقع خود نمونه هایی از عدالت توافقی هستند و در مقایسه با سایر کیفر و مجازاتها، نوآوری هایی در قانون محسوب میشوند، جلوه هایی از عدالت توافقی تحقق یافته است.

Keywords:

عدالت توافقی , قانون مجازات اسلامی , مجازاتهای اصلی , مجازاتهای تکمیلی و تبعی , مجازات های جایگزین زندان