برآورد تبخیر و تعرق و نیاز آبی سالیکورنیا در نوار ساحلی جنوب کشور

علی رغم تحقیقات متعدد صورت گرفته بر روی گیاه سالیکورنیا ( به عنوان یک شورزی قابل آبیاری با آب دریا)، هنوز سوالات و ابهاماتی در خصوص میزان آب مورد نیاز سالیکورنیا در مناطق ساحلی کشورمان وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات تبخیر و تعرق و نیاز آبی سالیکورنیا در سواحل جنوبی کشور انجام شده است. بدین منظور آمار درازمدت هواشناسی ایستگاه های آبادان، ماهشهر، هندیجان، بندر دیلم، بوشهر، بندر دیر، بندرلنگه، بندر عباس، میناب، جاسک، کنارک و بندر چابهار تهیه و پس از بررسی تغییرات مکانی پارامترهای هواشناسی در امتداد سواحل جنوب، اقدام به محاسبه نیاز آبی سالکورنیا به صورت روزانه و فصلی گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین تبخیر و تعرق روزانه و فصلی سالیکورنیا در نوار ساحلی جنوب کشور به ترتیب برابر با 5 / 7 میلی متر بر روز ( بین 9 / 4 تا 0 / 9) و 1567 میلی متر ( بین 1228 تا 1799 ) می باشد. همچنین نیاز آبی سالیکورنیا وابسته به محل کشت، راندمان کاربرد سیستم آبیاری و آبشویی بوده که بین 19 تا 40 هزار مترمکعب در هکتار متغیر است. کمترین آب مورد نیاز سالیکورنیا در مناطق بوشهر، بندر دیلم و جاسک و بیشترین آب مورد نیاز در مناطق غربی شامل آبادان، ماهشهر و هندیجان به دست آمده است. علاوه بر این، بررسی ها نشان داد که اگرچه محدودیت فیزیکی منابع آب برای تامین نیاز آبی سالیکورنیا در منطقه مطالعاتی وجود ندارد، اما با توجه به شوری آب دریا و پیش بینی ورود حجم قابل توجهی از آب های شور به مزارع سالیکورنیا، خطر شور شدن و از بین رفتن تدریجی خاک در آینده وجود خواهد داشت. مضافا اینکه، پیش بینی ها حکایت از وقوع نفوذ عمقی قابل توجه آب در مزارع سالیکورنیا داشته که توجه جدی به مسیله زهکشی اراضی تحت آبیاری، جلوگیری از افزایش سطح ایستایی و کاهش مخاطرات زیست محیطی مربوطه در آینده را ضروری و غیرقابل اجتناب خواهد کرد.

Keywords:

سالیکورنیا , نیاز آبی , شوری , راندمان آبیاری , آبشویی , خلیج فارس , دریای عمان