بررسی میزان تاثیرات هنر ساسانی در تخارستان با تکیه بر آثار حجاری محوطه کافر قلعه در تاجیکستان

تاجیکستان امروزی یکی از بخش های مهم ایران در طول تاریخ بوده است. این سرزمین که بخشی از آن جزیی از سرزمین سند بود در دوران هخامنشی یکی از ساتراپ های مهم شرقی بوده که پس از حمله اسکندر مقدونی جزیی از دولت یونانی باختر و در دوران کوشانی از سرزمین های این حکومت بوده است. این سرزمین در دوره ی ساسانی یکی از استان های مهم ایران شد. شاپور اول در کتیبهی کعبه زرتشت سغد و سرزمین کوشانیان را جز قلمرو ایران می خواند. این سرزمین بخاطر موقعیت استراتژیکی و قرارگیری بر سر راه تجاری ابریشم همواره مورد تجاوز و تعرض اقوام مهاجم کوچرو و همسایگان شرقی بوده است و همچون چهاراهی برای مبادلات کالاهای تجاری و عقاید و هنرهای مختلف عمل کرده است. در این پژوهش با مطالعه و بررسی بخشی از حجاری های بدست آمده از محوطه ی باستانی کافر قلعه (قرن 7-2م) واقع در دره وخش در جنوب تاجیکستان و مقایسه آنها با آثار حجاری شده شاخص هنر ساسانی و مشخص کردن شباهت ها و تفاوتهای میان آنها، میزان قدرت و تاثیر هنر ساسانی در این منطقه مورد ارزیابی قرار گرفته است. این پژوهش که از نوع تحقیقات بنیادی است و با روش کتابخانهای انجام شده است نشان دهنده ی این مسیله است که وجود تجارت با مناطق دوردست، مذاهب مختلف و حاکمیت نیمه مستقل باعث شکل گیری هنری مستقل در این سرزمین شده و هنرمندان علاوه بر آزادی عمل در انتخاب موضوع و سبک، بسیار تحت تاثیر هنر ساسانی هستند.

Keywords:

هنر ساسانی , تخارستان , کافر قلعه , تاجیکستان