بررسی مدح در اشعار متنبی

پیشینه مدح در شعر عربی به عصر جاهلیت میرسد؛ در دوران حیات متنبی، مدح رواج فراوان یافته و شاعران بسیاری به مدیحه سرایی مشغول بوده اند. متنبی یکی از شاعران مدیحه سرا و نامدار عصر عباسی است که در این فن گوی سبقت را از دیگر حریفان ربوده است مدایح او بیشتر برای کسب مقام و ثروت بوده است. از بارزترین ویژگی ای مدایحش مبالغه و اغراق است؛ او در مدایح خود به وصف و مدح فضایل معنوی از جمله (شجاعت، جود، قدرت، علم و تدبیر ...) بیشتر توجه داشته تا فضایل مادی مانند (جمال و زیبایی، بسیاری ثروت ، فرزندان و ...). مدح در دیوان متنبی از جایگاه و موقعیت بالایی برخوردار است و حدود 90 % دیوان او را شامل می شود؛ متنبی قریب به پنجاه نفر را مدح کرده است. در اصطلاح اهل ادب، مدح یعنی وصف و ستودن ممدوح به صفات و فضایل پسندیده؛ مدح و ستایشگری یکی از صفات فطری و ذاتی انسان بوده و انگیزه شاعر را از پرداختن به ستایشگری از گذشته تاکنون در چهار عامل (اعجاب، تشکر، رهبت، تکسب) خلاصه کرده اند.

Keywords:

شعرا , مدیحه سرایی , متنبی , شجاعت , ممدوح